W dniu 15 listopada 2010 roku wchodzi w życie dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europy w sprawie prawa do tłumaczenia ustnego i tłumaczenia pisemnego w postępowaniu karnym oraz w postępowaniu służącym wykonaniu europejskiego nakazu aresztowania.
Prawo do tłumaczenia będzie miało zastosowanie od chwili, gdy właściwe organy danego państwa członkowskiego poinformują za pomocą specjalnego powiadomienia lub w inny sposób, osoby podejrzane bądź oskarżone do czasu zakończenia postępowania.
Dyrektywa zawiera regulację odnoszącą się do prawa do tłumaczenia ustnego dla osób podejrzanych bądź oskarżonych niemówiących w danym języku postępowania karnego. Ta pomoc jest także zagwarantowana osobom z upośledzeniem słuchu lub mowy. Osoby podejrzane lub oskarżone mają prawo do zakwestionowania decyzji stwierdzającej brak potrzeby tłumaczenia ustnego, a w przypadku zapewnienia takiego tłumaczenia – możliwość złożenia skargi ze względu na niewystarczająca jakość tłumaczenia.
Dyrektywa gwarantuje także, prawo do tłumaczenia pisemnego istotnych dokumentów w rozsądnym terminie, dla zapewnienia wykonania prawa do obrony. Owe dokumenty obejmują: wszelkie orzeczenia, zarzuty, akt oskarżenia oraz wyrok. W przypadku tego tłumaczenia, podejrzanemu bądź oskarżonemu przysługuje także prawo do zakwestionowania decyzji o braku tłumaczenia bądź niewystarczającej jakości tłumaczenia.
Koszty tłumaczeń ponoszone są przez państwa członkowskie, niezależnie od wyniku postępowania. Nad jakością tłumaczenia ustnego i pisemnego czuwają państwa członkowskie podejmując konkretne środki w celu zapewnienia najwyższej jakości. Przepisy przewidują szkolenia dla sędziów, prokuratorów i pracowników wymiaru sprawiedliwości uczestniczących w postępowaniach karnych, szkolenia mają zwrócić uwagę na swoiste cechy porozumiewania się z udziałem tłumacza ustnego.
Ponadto dyrektywa gwarantuje sporządzanie rejestrów, dzięki którym wiadomo będzie czy przy danym postępowaniu karnym wymagane było tłumaczenie ustne bądź pisemne, korzystając przy tym z procedury rejestracji, zgodnie z prawem danego państwa członkowskiego.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europy 2010/64/UE
Agnieszka Wencek
Zobacz także: