Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości w kwestii realizacji uprawnień procesowych przez uczestników postępowania cywilnego, przebywających za granicą.
Zgodnie z art. 165 § 3 kodeksu postępowania cywilnego równoznaczne z wniesieniem pisma procesowego do sądu pozostaje złożenie pisma przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej albo przez osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego oraz przez członka załogi polskiego statku morskiego u kapitana statku.
Przedmiotowa regulacja stanowi znaczne ułatwienie dla stron postępowania cywilnego, pozwalając na zachowanie terminów procesowych przez osoby, które z różnych przyczyn nie są w stanie złożyć pisma bezpośrednio we właściwym sądzie. Jednak wątpliwości Rzecznika budzi stan prawny, który poza zakresem przywołanego unormowania procedury cywilnej pozostawia sytuację złożenia pisma procesowego w polskim urzędzie konsularnym.
Zdaniem RPO w pewnych sytuacjach może to uniemożliwić korzystanie z konstytucyjnego prawa do sądu przez osoby przebywające za granicą.
Zobacz: RPO w sprawie statusu prawnego ucznia
Rzecznik podkreśla, iż sama możliwość złożenia pisma w polskim urzędzie konsularnym ze skutkami zachowania terminu jest już przewidziana w ramach art. 124 kodeksu postępowania karnego i aktualnie mogą z niej korzystać podmioty prawne, których prawa o charakterze cywilnym są realizowane w ramach postępowania karnego. Ponadto analogiczna gwarancja jest realizowana w systemie prawa na gruncie postępowania sądowo- administracyjnego.
W ocenie RPO brak stosownej regulacji w kodeksie postępowania cywilnego nie tylko ogranicza realizację uprawnień procesowych przez uczestników postępowania przebywających za granicą, ale stanowi też przyczynę nierównego traktowania podmiotów prawnych w zakresie ustawowych gwarancji zachowania terminów procesowych.
Zobacz: RPO: Wyższa stawka VAT na e-booki przeczy zasadzie równości
W związku z powyższym RPO zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości o rozważenie podjęcia stosownych działań legislacyjnych, zmierzających do zmiany aktualnej treści art. 165 § 3 kodeksu postępowania cywilnego, poprzez rozciągnięcie skutków prawnych złożenia pisma w sądzie także na sytuację oddania pisma w polskim urzędzie konsularnym.
PS/źródło:RPO
Zobacz także:
RPO: Status osoby kończącej aplikację musi zostać uregulowany
RPO: Sąd nie może bez zgody osoby pełnoletniej zatrzymać jej w ośrodku wychowawczym