Sąd Najwyższy podjął uchwałę w składzie siedmiu sędziów, która stanowi, iż posiadaniem środka odurzającego lub substancji psychotropowej jest każde dysponowanie takim środkiem lub substancją, a więc także związane z jego użyciem lub zamiarem użycia.
Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego wystąpił o rozstrzygnięcie przez skład siedmiu sędziów Sądu Najwyższego rozbieżności w wykładni prawa, które zarysowały się w orzecznictwie sądów apelacyjnych oraz Sądu Najwyższego, dotyczą problematyki kryminalizacji posiadania środków odurzających lub substancji psychotropowych.
Jak wskazuje Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego w swoim wystąpieniu jedenze sposobów wykładni prowadzi do uznania, że każda forma posiadania narkotyków, niezależnie od jego celu lub czasu trwania, stanowi karalne posiadanie w rozumieniu art. 62 u.p.n.
Z kolei drugi pogląd stanowi, iż dysponowanie narkotykiem związane z jego zażywaniem lub zamiarem niezwłocznego zażycia nie jest posiadaniem w rozumieniu art. 62 u.p.n.
Sąd Najwyższy w wyniku przeprowadzonej wykładni orzekł, iż posiadaniem środka odurzającego lub substancji psychotropowej w rozumieniu art. 62 ustawy z dnia 21 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 179, poz. 1485 ze zm.) jest każde dysponowanie takim środkiem lub substancją, a więc także związane z jego użyciem lub zamiarem użycia.
W uzasadnieniu do uchwały Sąd Najwyższy wskazał, iż począwszy od ustawy z 1985 r. ustawodawca od strony pozytywnej określa wypadki dopuszczalnego posiadania narkotyków, jednakże nie zaliczył do nich dysponowania odpowiednim środkiem na własny, niemedyczny, nieprzemysłowy i nienaukowy użytek, nawet jeżeli przewidywał niepodleganie za takie zachowanie karze.
Sąd Najwyższy wskazał, iż żaden przepis ustawy nie wprowadza obecnie upoważnienia dla posiadania narkotyków związanego z osobistym ich wykorzystywaniem, z wyjątkiem używania leczniczego.
W art. 34 ust. 1 u.p.n. wprost przy tym stwierdza się, że środki odurzające, substancje psychotropowe lub prekursory kategorii 1 może posiadać wyłącznie przedsiębiorca, jednostka organizacyjna lub osoba fizyczna uprawniona napodstawie przepisów ustawy, rozporządzenia 273/2004 lub rozporządzenia111/2005. Legalne posiadanie takich środków musi więc znajdować normatywne oparcie w przepisie jakiejkolwiek ustawy lub któregoś ze wskazanych rozporządzeń. Każde inne posiadanie takich środków w opinii Sądu Najwyższego jest bezprawne.
Niezależnie więc już od treści art. 62 u.p.n., podstawowe przepisy tego aktu nie dopuszczają nielecznicznego, nieprzemysłowego, czy nienaukowego posiadania środków narkotycznych, nakazując przy tym w każdym takim wypadku zabezpieczenie ich i orzeczenie przepadku.
Sąd Najwyższy przyjął zatem, iż pomimo że żaden przepis u.p.n. nie zawiera wprost sformułowanego zakazu używania tego rodzaju środków, czy substancji, zakaz taki wynika a contrario z regulacji określających od strony pozytywnej wypadki dopuszczalnego posiadania.
Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii nie przewiduje więc żadnego prawa podmiotowego do używania wbrew jej przepisom środków odurzających, czy substancji psychotropowych.
Na marginesie motywów uchwały Sąd Najwyższy wskazał, że nieuzasadnione są obawy, iż z samego faktu stwierdzenia w organizmie określonej osoby obecności narkotyków wywieść należy, na zasadzie swoistego automatyzmu, który miałby modyfikować reguły dowodzenia, fakt ich posiadania przez tę osobę.
Uchwała składu 7 sędziów z 27 stycznia 2011 r. (sygn. akt I KZP 24/10).
PS/źródło:SN
Zobacz także: