W dniu 4 kwietnia 2011 roku weszła w życie ustawa o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, która przewiduje, że żłobki nie są zakładami opieki zdrowotnej i która powierza realizację opieki nad dziećmi klubom dziecięcym, dziennemu opiekunowi, żłobkom oraz niani.
Regulacja stwarza podstawy do powstania różnorodnych form opieki nad małymi dziećmi. Zgodnie z nowymi przepisami opieka nad dziećmi będzie realizowana przez żłobek, klub dziecięcy, dziennego opiekuna oraz nianię. Obejmuje ona dzieci do lat 3, a w niektórych uzasadnionych wypadkach - do lat 4.
Żłobek
Żłobek będzie sprawować opiekę nad dziećmi od 20 tygodnia życia do 3 lat. Żłobki będą prowadzone przez gminy jako gminne jednostki budżetowe. Ich prowadzenie może być również zlecane, w drodze konkursu, podmiotom zewnętrznym. Dopuszczalne będzie również prowadzenie żłobków przez osoby fizyczne, prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Wysokość opłaty za pobyt dziecka w żłobku ustala podmiot, który żłobek utworzył. Opieka w tej placówce ma trwać maksymalnie 10 godzin dziennie, z możliwością wydłużenia tego czasu za dodatkową opłatą.
Ponadto na dwadzieścioro dzieci powinna być zatrudniona przynajmniej jedna dyplomowana pielęgniarka. Opiekunem może zostać m.in. osoba posiadająca dyplom pielęgniarki, położnej, opiekunki dziecięcej, nauczyciela wychowania przedszkolnego lub pedagoga opiekuńczo-wychowawczego. Jeden opiekun będzie mógł zajmować się maksymalnie ośmiorgiem dzieci.
Klub dziecięcy
Klub dziecięcy to placówka przeznaczona do opieki nad dziećmi od ok. 1 roku do lat 3, a w wyjątkowych przypadkach do 4 lat. Kwalifikacje opiekunów zatrudnionych w tych placówkach mają być identyczne z tymi, które są wymagane z żłobkach. Czas opieki nad dziećmi nie może przekraczać 5 godzin dziennie. Jeden opiekun będzie mógł zajmować się maksymalnie 8-giem dzieci.
Opiekun dzienny
Opiekę nad dziećmi od 20 tygodnia życia do 3 lat (wyjątkowo do lat 4) będą też mogli sprawować opiekunowie dzienni. Będą nimi osoby fizyczne, zatrudniane przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Osoby te mają sprawować opiekę nad dzieckiem w swoim domu lub mieszkaniu. Kandydaci na te funkcje zostaną wyłonieni w drodze konkursu. Przed rozpoczęciem pracy opiekun powinien odbyć 160-godzinne szkolenie. Opiekun ma się zajmować, w zależności od wielkości lokalu, maksymalnie pięciorgiem dzieci.
Niania
Niania będzie mogła sprawować opiekę nad dziećmi od 20 tygodnia do 3 roku życia (maks. do 4 lat). Będzie to osoba zatrudniona bezpośrednio przez rodzinę, natomiast z budżetu państwa będzie opłacana za nią składka na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne od kwoty najniższego wynagrodzenia za pracę. Warunkiem skorzystania z tego rozwiązania jest to, że oboje rodzice dziecka (lub rodzic, w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko) pracują (także na podstawie umowy cywilnoprawnej oraz prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej). W przypadku, gdy niania otrzymywać będzie wynagrodzenie wyższe od minimalnego, różnicę za składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne pokrywać będą rodzice. Osoba, z którą zawarto umowę, będzie musiała zostać zgłoszona do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Przy wejściu w życie wyjątek stanowią:
- art. 62 i 63, które obowiązują od 3 marca 2011 r. ;
- art. 50-53 i art. 70-73, które wejdą w życie 1 października 2011 r.;
- art. 64 ust. 2, który zacznie obowiązywać 4 marca 2012 r.;
- art. 6, który zacznie obowiązywać 1 stycznia 2013 r.
Ustawa z dnia 4 lutego o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. Nr 45 poz. 235).
Paulina Szewioła
Zobacz także: