Minister Sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski spotkał się z przedstawicielami samorządu terytorialnego. Tematem rozmów była problematyka dotycząca wykonywania kary ograniczenia wolności i rola samorządów lokalnych w procesie readaptacji osób popełniających przestępstwa i zagrożonych wykluczeniem społecznym.

W trakcie dyskusji analizowano także przepisy wprowadzone w życie 8 czerwca 2010 r. ustawą z 5 listopada 2009 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy – Kodeks postępowania karnego, ustawy – Kodeks karny wykonawczy, ustawy – Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 509, poz. 1589) pod kątem ich zastosowania w realizacji zadań własnych samorządu terytorialnego, a w szerszym ujęciu – przy współpracy z organami wymiaru sprawiedliwości w tworzeniu systemu prewencji poprzez społeczną readaptację skazanych.

Do najważniejszych przewidzianych w nowelizacji rozwiązań należą:
  • usprawnienie obiegu informacji pomiędzy sądem, kuratorem sądowym, skazanym oraz podmiotem, u którego skazany wykonuje pracę;
  • odciążenie sądu w szczegółowych decyzjach dotyczących sposobu wykonywania kary ograniczenia wolności poprzez powierzenie ich kuratorowi sądowemu jako sprawującemu całościowy nadzór nad wykonywaniem tej kary i zastrzeżenie dla sądu jedynie najbardziej istotnych decyzji merytorycznych (np. w przedmiocie zamiany kary ograniczenia wolności na karę zastępczą);
  • poszerzenie kręgu podmiotów, w których praca skazanego może być wykonywana;
  • ograniczenie ciążących na podmiotach obowiązków związanych z organizacją pracy skazanym, przede wszystkim poprzez zwolnienie tych podmiotów od konieczności ponoszenia kosztów ubezpieczenia skazanych i przerzucenie tego obowiązku na Skarb Państwa;
  • zwiększenie zdyscyplinowania skazanych poprzez zobowiązanie kuratora sądowego do złożenia wniosku o orzeczenie kary zastępczej w przypadku, gdy skazany nie stawi się na wezwanie, oświadczy, że nie wyraża zgody na podjęcie pracy, nie podejmie pracy w wyznaczonym terminie lub w inny sposób uchyla się od odbywania kary ograniczenia wolności lub wykonania ciążących na nim obowiązków;
  • ułatwienie skazanym wykonywania kary poprzez umożliwienie pracy w dni wolne od pracy;
  • wyeliminowanie instytucji dozoru przy orzekaniu kary ograniczenia wolności;
  • zapewnienie możliwości stosowania pełnego katalogu obowiązków probacyjnych określonych w art. 72 Kodeksu karnego, co pozwoli na bardziej adekwatne dostosowanie orzekanej sankcji karnej (np. poprzez skierowanie na leczenie odwykowe lub do udziału w programie korekcyjno-edukacyjnym).
Przedstawiciele samorządów terytorialnych w trakcie spotkania zwracali uwagę na swoje praktyczne doświadczenia związane z korzystania z prac społecznie użytecznych, w tym m.in.: problemy, z jakimi do tej pory w tej kwestii się spotykali (np. koszty związane z zatrudnianiem skazanych w porównaniu z kosztem zatrudniania np. pracowników interwencyjnych).
Większość z nich z entuzjazmem jednak przyjęła obowiązujące od 8 czerwca zmiany, w szczególności: ograniczenie ciążących na podmiotach obowiązków związanych z organizacją pracy skazanym, przede wszystkim poprzez zwolnienie tych podmiotów od konieczności ponoszenia kosztów ubezpieczenia skazanych i przerzucenie tego obowiązku na Skarb Państwa, a także zwolnienie z obowiązku zakupu odzieży roboczej dla skazanych.
W spotkaniu, które odbyło się w gmachu Ministerstwa Sprawiedliwości wzięli udział m.in. przedstawiciele: Unii Metropolii Polskich, Związku Miast Polskich, Związku Gmin Wiejskich RP, Związku Powiatów Polskich, Unii Miasteczek Polskich oraz przedstawiciele Krajowej Rady Kuratorów, w tym – jej przewodniczący Andrzej Martuszewicz

PS/MS