Przyjęta przez Sejm nowelizacja ustawy o ustroju sądów powszechnych budzi wiele zastrzeżeń. Menadżerski model zarządzania sądami oraz okresowe oceny sędziów spotkały się z miażdżącą krytyką przedstawicieli środowisk prawniczych. Z kolei teraz pojawia się kolejny głos w dyskusji bowiem Helsińska Fundacja Praw Człowieka zgłasza poważne zastrzeżenia dotyczące rzetelności przebiegu prac legislacyjnych nad tym projektem i apeluje do Prezydenta o rozważenie skierowania ustawy do Trybunału Konstytucyjnego.

Prace nad projektem rozpoczęły się w maju 2009 r., kiedy Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło założenia do projektu nowelizacji. Po przedstawieniu założeń, Ministerstwo Sprawiedliwości przesłało projekt do konsultacji społecznych. Krąg adresatów był bardzo szeroki i obejmował m.in. przedstawicieli Krajowej Rady Sądownictwa oraz Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”, prezesów sądów wszystkich szczebli, stowarzyszenia prokuratorów oraz związki zawodowe. Według informacji Ministerstwa Sprawiedliwości opinie i uwagi do projektu zgłosiło prawie 300 sądów.

Zobacz: Oceny okresowe sędziów i menadżerskie zarządzanie sądami przedmiotem konsultacji MS z sędziami

Część uwag została uwzględniona w projekcie nowelizacji. Poprawiony w ten sposób projekt został przesłany do kolejnych konsultacji społecznych, które obejmowały jednak tylko: Ogólnopolskie Stowarzyszenie Asystentów Sędziów, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Referendarzy, Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia”, Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego oraz Krajową Radę Sądownictwa. Projekt był zatem równolegle konsultowany przez kilka podmiotów. Stąd w opinii Fundacji organizacje zgłaszające uwagi, nie były pewne, czy ich propozycje odnoszą się do ostatecznej wersji projektu.

W listopadzie 2010 r. projekt po konsultacjach trafił do Sejmu. Pierwsze czytanie odbyło się na posiedzeniu sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. W opinii Fundacji tak istotny projekt powinien być, czytany w trakcie posiedzenia plenarnego Sejmu.

W styczniu 2011 r. odbyło się wysłuchanie publiczne w sprawie tego projektu. Jednak jak podkreśla Fundacja zaproszone organizacje nie miały informacji, w jakim kierunku będą szły zmiany i w związku z tym przygotowywały swoje stanowiska pod kątem zgłoszonego projektu. W trakcie dalszych prac okazało się, że nie wszystkie zgłoszone uwagi miały, w związku z późniejszymi zmianami, istotne znaczenie – zauważa HFPC.

Jak podaje Fundacja w toku prac parlamentarnych dochodziło do sytuacji, kiedy to ich uczestnicy nie dysponowali projektami poprawek, nad którymi prowadzone było głosownie i były one odczytywane jedynie na głos.

Zastrzeżenia Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka budzi również negatywna praktyka opuszczania przez parlamentarzystów sal posiedzeń. W efekcie uzasadnienie proponowanych przez podmioty społeczne poprawek prezentowane było niemalże do pustej sali.

W związku z powyższymi zastrzeżeniami Helsińska Fundacja Praw Człowieka wystąpiła do Prezydenta Bronisława Komorowskiego z prośbą o rozważenie skierowania ustawy do Trybunału Konstytucyjnego. Zdaniem Fundacji w toku prac legislacyjnych popełniono na tyle dużo błędów formalnych, że może to przesądzić o konstytucyjności tej ustawy.

PS/źródło:HFPC

Zobacz także:

Dyskusje na temat ocen sędziowskich trwają

Oceny okresowe sędziów zaakceptowane prze Sejm