Dnia 21 maja 2010 r. w Warszawie odbyła się konferencja, której tematyka obejmowała aktualne tendencje w prawie autorskim występujące zarówno w orzecznictwie sądowym jak i literaturze przedmiotu.

Spotkanie było podzielone tematycznie na dwa aspekty podatkowy i orzeczniczy.

Pierwszy panel, który miał ukazać tendencje sądów powszechnych w wyrokowaniu w zakresie praw autorskich rozpoczęła mec. Joanna Hetman-Krajewska odwołując się do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25.11.2009r. W oparciu o przedmiotowe orzeczenie prelegentka podjęła się rozważań o dopuszczalności licencji w formie ustnej jak i przedawnienia roszczeń w dziedzinie copy right. W sprawie, której finalnym zakończeniem był powyższy wyrok, na etapie instancji Sądu Apelacyjnego rozstrzygnięta została kwestia dotycząca formy umowy licencyjnej, która zdaniem sądu musi być zawarta pod rygorem nieważności w formie pisemnej, a jej konkludętne zawarcie jest niedopuszczalne. Jednakże co podkreśliła referentka umowę licencyjną tzw. niewyłączną można zawrzeć w dowolnej formie gdyż ustawodawca nie przewidział dla tego typu kontraktu formy szczególnej. Sąd Najwyższy swoje rozważania skonstatował, iż „ naruszenie praw autorskich w rozumieniu ustawy może być dochodzone wówczas gdy utwór jest wykorzystywany bez zgody osoby uprawnionej.”

Kolejnym panelistą był mec. Marcin Lassota, który wziął na warsztat m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27.02.2009r. w którym wskazał na podział na elementy twórcze i nietwórcze, podając jako przykład materiały urzędowe, które jednocześnie były przedmiotem postępowania przed Sądem Najwyższym i w stosunku do których uznano, iż nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego. Prelegent podkreślił także, iż sferę praw autorskich można podzielić na Imperium i Dominium i właśnie od tego kryterium zależy w znacznej mierze przyznanie ochrony prawnej na gruncie prawa autorskiego w zakresie postrzegania materiałów urzędowych. Z kolei mec. Joanna Lassota podkreśliła fakt, iż jeżeli coś jest zdeterminowane przez cel i funkcję to nie może zaliczać się do kategorii utworu, a najlepszym sposobem na zbadanie powyższych przesłanek jest test tzw. statystycznej jednorazowości. Podkreśliła także, iż ogólna klauzula dotycząca wszelkich pól eksploatacji jest nieskuteczna gdyż sąd w takim wypadku musi w postępowaniu zbadać jakie to są pola eksploatacji.

Trzecią referentką była mec. Joanna Lassota, który podjęła się przedstawienia wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie, w którym to sąd odniósł się do instytucji zadośćuczynienia za doznaną krzywdę związaną z naruszeniem praw autorskich i jego powiązania ze spadkobraniem. Wskazał także, iż jest ono szczególnym rodzajem roszczenia niezwiązanym ze spadkobraniem, jednocześnie będąc elementem jego ochrony i przysługuje najbliższym wymienionym w art.78 ust.2 prawa autorskiego.

Drugi panel mający za przedmiot aspekty podatkowe poruszał przede wszystkim problematykę opodatkowania należności licencyjnych uzyskanych przez zagranicznych podatników.

Mec. Joanna Hetman-Krajewska podjęła się przedstawienia dwóch kluczowych dokumentów dla przedmiotowej problematyki, a mianowicie certyfikatu rezydencji jak i formularza IFT.

Certyfikat rezydencji jest dokumentem, który w ocenie interpretacyjnej Ministerstwa Finansów ma zaświadczać, że „w czasie osiągnięcia przychodów na terytorium RP wskazany podmiot pozostawał rezydentem podatkowym danego kraju oraz że został on wydany przez właściwy dla tego państwa organ administracji podatkowej”. Natomiast formularz IFT jest swego rodzaju informację składaną przez płatnika.

Ostatnim tematem poruszonym na przedmiotowej konferencji była kwestia ochrony wizerunku w portalach społecznościowych, przedstawiona w oparciu o konkretną sprawę. W powyższym przypadku sąd podkreślił, iż wizerunek jest dobrem osobistym i musi być chroniony, jednocześnie zaznaczył, iż podmiot będąc użytkownikiem portalu, wyraża zgodę jedynie na wykorzystywanie jego wizerunku w celach społecznościowych.

Paulina Szewioła

Orzecznictwo:

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie 2009 I ACA 88/2009

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z dnia 16 lipca 2009 C-508

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie 2009 VI ACA 159/2009

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27.02.2009r. V CSK 337/08

Wyrok SN z dnia 25.11.2009 r. II CSK 259/09

Interpretacja Indywidualna MF z 16.12.2009,IPPB 2/415-570/09/4/MG