Rzecznik Praw Obywatelskich podczas konferencji prasowej zorganizowanej w areszcie śledczym w Warszawie przedstawił główne problemy w polskim więziennictwie.
Niewystarczająca opieka medyczna, przypadki złego traktowania i
przemocy wobec współwięźniów, liczne próby samobójcze to według rzecznika praw
obywatelskich Janusza Kochanowskiego najpoważniejsze problemy polskiego więziennictwa.
Kontrola RPO
Podczas konferencji prasowej w Areszcie Śledczym w Warszawie-Grochowie
RPO przedstawił wyniki kontroli przeprowadzanych w ramach Krajowego Mechanizmu
Prewencji. Jak wyjaśnił, jest to nowa funkcja, powierzona mu przez rząd w styczniu tego roku
zgodnie z zapisami Konwencji ONZ ws. zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego,
nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. W ramach Krajowego Mechanizmu
Prewencji prowadzone są systematyczne wizytacje w ok. tysiącu różnego rodzaju miejsc
zatrzymań w Polsce, także tych dla nieletnich.
RPO poinformował, że od czasu śmierci obywatela rumuńskiego Claudiu Crulica w Areszcie
Śledczym w Krakowie, o którym dowiedział się z prasy, poprosił Dyrektora Służby
Więziennej o przysyłanie comiesięcznych informacji na temat nadzwyczajnych wypadków,
jakie miały miejsce w zakładach penitencjarnych na terenie całego kraju.
Ponura statystyka
Obecnie w Zespole Prawa Karnego Wykonawczego w Biurze RPO prowadzone są 32 sprawy
dotyczące takich wypadków. Jak wynika z danych Zespołu, w zeszłym roku w polskich
zakładach penitencjarnych miało miejsce 219 prób samobójczych, 36 samobójstw, łącznie z
różnych przyczyn zmarło 154 osadzonych, w 1985 przypadkach doszło do samouszkodzeń
ciała. Odnotowano również 6 gwałtów, 89 przypadków znęcania się nad współwięźniami oraz
63 uszkodzenia ciała. Od początku tego roku do końca sierpnia było 100 zgonów, 427
przypadków pobicia osadzonego, 144 próby samobójcze oraz 1454 samouszkodzenia ciała.
Doszło do 8 gwałtów, 59 przypadków znęcania się i 26 pobicia skutkującego ciężkim
uszkodzeniem ciała.
Rzecznik prasowy Służby Więziennej mjr Luiza Sałapa zaznaczyła, że porównaniu do innych
krajów europejskich liczba samobójstw w polskich placówkach nie jest duża. "Każde z nich
jest nieszczęściem i każde jest szczegółowo badane. Ale 36 samobójstwa na blisko 90 tys.
osadzonych to nie jest dużo. Polska ma współczynnik 3,9 samobójstw na 10 tys. osadzonych,
tymczasem Francja - 21,2, Dania - 19,4, a Luksemburg - prawie 30" - poinformowała. Uznała
także, że RPO, jako osoba publiczna, nie powinien szafować takimi określeniami jak
"podejrzane samobójstwa". Zaznaczyła, że po to są szczegółowe procedury i po to każdy taki
przypadek bada prokuratura, żeby wyjaśniać ich okoliczności, wyciągać konsekwencje wobec
winnych zaniedbań i unikać ich w przyszłości.
Poinformowała, że obecnie w Polsce jest prawie 84,5 tys. osadzonych, a
przeludnienie w więzieniach wynosi ponad 107 %.
RPO/AS