W dniu 8 kwietnia 2010 roku Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne Sądu Rejonowego w Grudziądzu Wydział I Cywilny dotyczące prawa do żądania odszkodowania od gminy za niedostarczenie lokalu socjalnego.

Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz art. 417 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku - Kodeks cywilny, do którego odsyła art. 18 ust. 5 z art. 167 ust. 1 i 4 konstytucji. Na podstawie powyższych przepisów właściciel lokalu, objętego wyrokiem eksmisyjnym, w którym byłemu lokatorowi sąd przyznał prawo do lokalu socjalnego, wstrzymując jednocześnie eksmisję byłego lokatora do czasu złożenia mu przez właściwą gminę oferty najmu lokalu socjalnego, uzyskał prawo do żądania od gminy odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego w pełnej wysokości poniesionej szkody.

Lokalne Zrzeszenie Właścicieli Nieruchomości w G. żąda od Gminy odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego byłym lokatorom, którym sąd nakazał opróżnienie, opuszczenie i oddanie lokalu. Odszkodowanie ma pokryć straty poniesione z powodu braku możliwości wynajęcia lokalu na wolnym rynku. Sąd przyznał prawo do lokali socjalnych niektórym eksmitowanym lokatorom. Nakazał wstrzymać wykonanie opróżnienia lokalu przez te osoby do czasu złożenia im przez Gminę oferty najmu lokali socjalnych. Zrzeszenie zwróciło się do Gminy o dostarczenie takich lokali. Ta odmówiła i nie zgodziła się na wypłatę odszkodowania.

Zdaniem sądu pytającego ustawodawca przerzucił wyłącznie na gminy ciężar ponoszenia konsekwencji braku lokali socjalnych na rynku. Nie stworzył jednocześnie żadnego sprawnie działającego systemu pozwalającego na zaangażowanie środków z budżetu państwa, dzięki któremu gminy mogłyby pozyskiwać środki publiczne na stworzenie odpowiedniego dostępu obywateli do lokali socjalnych. Dlatego kwestionowane przepisy w ocenie sądu są niezgodne z konstytucją.

Rozprawie będzie przewodniczył prezes TK Bohdan Zdziennicki, sprawozdawcą będzie sędzia TK Maria Gintowt-Jankowicz.

TK