Irena Lipowicz, Rzecznik Praw Obywatelskich.

Instytucja przymusowego leczenia alkoholików jest nieefektywna i mało funkcjonalna - takie stanowisko zajął Rzecznik Praw Obywatelskich w swoim wystąpieniu skierowanym do Ministra Zdrowia.

Z ostatnich danych statystycznych dotyczących instytucji tzw. sądowego zobowiązania osób uzależnionych od alkoholu do leczenia odwykowego wynika, że liczba wniosków, które wpłynęły do sądów rodzinnych o zastosowanie obowiązku poddania się leczeniu przymusowemu wyniosła 39,734, natomiast liczba osób oczekujących na leczenie w zakładzie stacjonarnym wyniosła 14,361. Utrzymująca się kolejka osób zobowiązanych do podjęcia przymusowego leczenia i niska funkcjonalność systemu, skłania do pytań o zasadność samej instytucji - argumentuje RPO.

Sądowe zobowiązanie do leczenia odwykowego ma w założeniu służyć motywowaniu do podjęcia terapii uzależnienia. Zdaniem Rzecznika trudno uznać, że orzeczenie sądu wydawane w praktyce wbrew stanowisku pacjenta, może efektywnie motywować. Tego rodzaju elementów należałoby szukać raczej w trybie mediacji - wskazuje Rzecznik.

Zobacz: NSA: autorzy obraźliwych wpisów w Internecie nie będą anonimowi

Samo zobowiązanie do leczenia nie ma charakteru przymusu prawnego. W ocenie Rzecznika podważa to sens szeregu podejmowanych wbrew woli pacjenta działań poprzedzających ewentualne orzeczenie sądu. Z tej perspektywy wątpliwości Ombudsmana budzą także przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, które przewidują możliwość ustanowienia wyjątków od dobrowolnego poddania się leczeniu.

Z analizy przeprowadzonej przez Rzecznika Praw Obywatelskich wynika, że państwo od wielu lat nie potrafi, bądź nie widzi potrzeby wprowadzenia rozwiązań mających na celu zmianę obecnego systemu. Zdziwienie RPO budzi fakt, że mimo corocznych krytycznych ocen i sprawozdań funkcjonującego mechanizmu rozwiązywania problemów alkoholowych, nie podejmuje się żadnych działań zmierzających do poprawienia sytuacji.

Rzecznik liczy, że Minister Zdrowia zajmie stanowisko po przeanalizowaniu wszystkich wskazanych w wystąpieniu problemów.

DP/Źródło: RPO

Zobacz także:

RPO: egzaminy na prawo jazdy dla niepełnosprawnych niekonstytucyjne

RPO: więźniowie przetrzymywani zbyt daleko od miejsca zamieszkania