Przestępczość bankowa należy do jednej z najtrudniejszych do wykrycia i jest bardzo niebezpieczna nie tylko dla klientów banku, ale także dla samej instytucji finansowej, która traci zaufanie i dobrą reputację na rynku.

Problematyka przestępczości bankowej ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień bezpieczeństwa poruszana była na konferencji naukowej „Czy pierwszy milion trzeba ukraść? Przestępczość bankowa” zorganizowanej przez Katedrę Prawa Handlowego i Prawnicze Koło Naukowe Lege Artis Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie.

Coraz odważniejsi przestępcy

Z roku na rok wzrasta liczba ujawnionych przestępstw bankowych. Z reguły w ramach tej tematyki mamy do czynienia ze sprawami związanymi z wyłudzaniem kredytów, różnego rodzaju nadużyciami udzielonego zaufania czy przekroczeniem uprawnień przez pracowników banku, praniem brudnych pieniędzy albo przestępstwami czekowymi i wekslowymi.

Jednak wbrew pozorom to nie przestępczość zewnętrzna, jak np. napady na bank czy ataki hakerów, jest najbardziej niebezpieczna, ale przestępczość wewnętrzna, której sprawcami są pracownicy danej placówki.

Dlaczego jest to takie niebezpieczne? Według Dariusza Polaczyka, dyrektora Departamentu ds. Przeciwdziałania Przestępstwom Alior Banku, w tej kategorii przestępstw z reguły chodzi o duże sumy, które pracownicy potrafią wyprowadzać z banku.

Do rodzajów przestępczości bankowej, które najbardziej mogą zaszkodzić zarówno samym klientom, jak i bankowi należy zaliczyć:

• kradzież gotówki,

• podrabianie podpisu klienta,

• kradzież haseł i loginów do konta,

• generowanie nieprawdziwych umów na produkty bankowe,

• poświadczanie nieprawdy, np. zgodności z oryginałem,

• ujawnienie tajemnic bankowych,

• manipulowanie wartością oceny kredytowej,

• zabór zwrotów klienta, np. z dokonanej rezygnacji z ubezpieczenia kredytu.

Co ważne – wielu pracowników nie zdaje sobie sprawy z odpowiedzialności karnej za tego typu przestępstwa, a tymczasem są one bardzo surowe (pozbawienie wolności do lat trzech i nawet milion zł grzywny).

Bezpieczeństwo przede wszystkim

Bezpieczeństwo bankowe jest kwestią priorytetową dla banków: od tego zależy uznanie i zaufanie klientów i reputacja danej instytucji na rynku. Oczywiście trzeba wziąć pod uwagę, że nie ma sposobu, by wyeliminować wszystkie sposobności do popełnienia przestępstwa, ale można to ryzyko minimalizować.

Jednym ze sposobów jest wprowadzenie przez banki różnego rodzaju systemów biometrycznych. Według Tadeusza Woszczyńskiego, dyrektora Hitachi Europe Ltd., biometria, która służy do weryfikacji tożsamości klienta banku i uwierzytelniania transakcji bankowych – może być sposobem na zmniejszenie przestępczości bankowej.

Wzmacnianiu bezpieczeństwa bankowego, co podkreślał mec. Maciej Gawroński, partner w Kancelarii Bird&Bird, służy także kładzenie nacisku na ochronę danych osobowych – chociażby w nawiązaniu do wspomnianej biometrii czy kwestii bezpieczeństwa informacji.

Banki coraz lepiej bronią siebie i swoich klientów przed niebezpieczeństwami zarówno zewnętrznymi, jak i wewnętrznymi i coraz lepiej sobie z nimi radzą. Trzeba jednak pamiętać, że sami przestępcy nie śpią - stają się coraz sprytniejsi i stosują coraz lepsze metody.