Stwierdzenie nieważności decyzji może prowadzić do uznania za nieważną również decyzji zależnej od niej. Tak będzie, jeśli między dwoma rozstrzygnięciami – pierwotnym i zależnym, istnieje związek przedmiotowy – uchwalił Naczelny Sąd Administracyjny.
Sprawa dotyczyła tego, czy stwierdzenie nieważności decyzji, na której oparto inną, jest podstawą stwierdzenia nieważności również tej drugiej decyzji na podstawie art. 156 par. 1 pkt 2 kodeksu postępowania administracyjnego jako wydanej z rażącym naruszeniem prawa, czy też stanowi przesłankę do wznowienia postępowania na podstawie art. 145 par. 1 pkt 8 tego kodeksu.
Sąd uznał, że w przypadku gdy stwierdzona zostanie nieważność decyzji pierwotnej, to nie jest to powód do wznowienia postępowania w stosunku do decyzji zależnej. Takie stanowisko jest zgodne z wcześniejszym wyrokiem NSA zapadłym w składzie trzech sędziów z 19 kwietnia 2011 r. (II OSK 422/10).
Dodatkowo w orzeczeniu tym wyjaśniono, że stwierdzenie nieważności decyzji powoduje skutki prawne z mocą ex tunc, a uchylenie decyzji w wyniku wznowienia postępowania z mocą ex nunc.
Oznacza to, że stwierdzenie nieważności decyzji działa z mocą wsteczną – powoduje, że nieważne stają się czynności prawne dokonane po wydaniu decyzji. Natomiast uchylenie decyzji powoduje, że skutki prawne wywołane przed stwierdzeniem nieważności zachowują ważność.
Jeśli więc za nieważną zostanie uznana np. decyzja o warunkach zabudowy, to za nieważne może zostać uznane również pozwolenie na budowę. Wymaga to jednak wszczęcia postępowania o stwierdzenie jego nieważności.

Uchwała NSA w składzie siedmiu sędziów z 13 listopada 2012 r., sygn. akt I OPS 2/12.