Nie rośnie liczba wniosków o stosowanie aresztów, jednak nadal wiele aresztów jest przedłużanych w sposób rutynowy, bo nie zawsze istnieje taka konieczność - ocenili uczestnicy debaty zorganizowanej przez Prokuraturę Generalną.

Na temat przewlekłości stosowania w Polsce aresztów dyskutowali w środę w Warszawie m.in. sędziowie, prokuratorzy, adwokaci a także przedstawiciele organizacji pozarządowych. Podczas dyskusji poruszono także kwestię wniosków, jakie odnośnie praktyki stosowania aresztów w Polsce wypływają z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

"Potrzeba stosowania tymczasowego aresztowania co do zasady nie budzi wątpliwości, szczególnie w początkowym stadium postępowania. Wydaje się jednak, że na późniejszych etapach, zarówno wnioski o przedłużenia aresztu, jak i postanowienia o jego przedłużeniu, formułowane są często w sposób powierzchowny, bez dogłębnej oceny, czy aktualny stan sprawy wymaga utrzymywania izolacyjnego środka zapobiegawczego" - mówił prokurator generalny Andrzej Seremet.

Dodał, że problem ten znajduje odbicie w krytykowanej przez ETPC "ogólnikowości i stereotypowości uzasadnień decyzji o przedłużeniu aresztowań". "Do tej pory ETPC wydał około 170 wyroków stwierdzających naruszenie przez Polskę Europejskiej Konwencji Praw Człowieka z uwagi na nadmierną długość tymczasowego aresztowania" - zaznaczył Seremet. Ponadto - jak wskazał - w części kolejnych spraw zostały zawarte ugody ze skarżącymi.

Pod względem liczby wnoszonych do ETPC skarg Polska zajmuje siódme miejsce - po Rosji, Turcji, Włoszech, Rumunii, Ukrainie i Serbii. Problem zasad stosowania aresztów jest jednym z najczęściej przewijających się w skargach.

"Statystyki wskazują, że wprawdzie liczba przedłużających się aresztów maleje, ale problem nie tylko w ilości, ale także w jakości sądzenia. Posiedzenia przedłużające areszt muszą być prowadzone z udziałem oskarżonych, a sądy muszą uzasadniać swe decyzje w sposób adekwatny do okoliczności konkretnej sprawy" - powiedział PAP mec. Mikołaj Pietrzak, kierujący pracami komisji praw człowieka przy Naczelnej Radzie Adwokackiej.

Według danych resortu sprawiedliwości przedstawionych podczas dyskusji, na koniec trzeciego kwartału tego roku odnotowano łącznie 513 oskarżonych, wobec których areszt stosowany jest ponad dwa lata. Najwięcej spośród nich było w sprawach toczących się przed sądami apelacji warszawskiej - 169 osób. Ponad 50 takich przypadków odnotowano zaś w apelacjach: łódzkiej, gdańskiej, katowickiej i krakowskiej.

Udoskonalenie praktyki stosowania aresztów i przeciwdziałanie schematyczności wniosków o areszt jest także jednym z celów przygotowanego w resorcie sprawiedliwości dużego projektu nowelizacji Kodeksu postępowania karnego. Propozycje tych zmian rząd przyjął w pierwszej połowie października.