Ministerstwo Sprawiedliwości oraz Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury podpisały umowy o dofinansowanie łącznie dziewięciu projektów finansowanych z Funduszy Europejskich z zakresu reformy wymiaru sprawiedliwości, z czego dwa w ramach programu Innowacyjna Gospodarka, a siedem z programu Kapitał Ludzki, priorytet Dobre Rządzenie.

Ich łączna wartość to ok. 346 mln zł, z czego ponad 285 mln zł pochodzi z Unii. Zakładane efekty to m.in. wyeliminowanie przyczyn przewlekłości postępowań w sprawach gospodarczych oraz zmniejszenie o 20 proc. liczby spraw rozpatrywanych przez sądy w terminie powyżej 12 miesięcy poprzez poprawę procesów zarządzania w wymiarze sprawiedliwości.

Do połowy bieżącego roku przeszkolono prawie 8,5 tys. sędziów i prokuratorów, w tym 2874 sędziów oraz asystentów sędziów orzekających w wydziałach gospodarczych i upadłościowo naprawczych.

– Z jednej strony szkolenia dotyczą wiedzy merytorycznej m.in. z zakresu ekonomii, finansów, prawa gospodarczego, wspólnotowego, upadłościowego czy spółek handlowych. Z drugiej zaś strony mają rozwijać tzw. kwalifikacje miękkie pracowników wymiaru sprawiedliwości z zakresu komunikacji, mediacji, etyki i psychologii oraz w zakresie istotnym z punktu widzenia wdrażanych usprawnień zarządczych: zarządzania zasobami ludzkimi i organizacją czasu pracy itd. – mówi Piotr Popa, rzecznik prasowy Ministerstwa Rozwoju Regionalnego.

Duży nacisk w projektach współfinansowanych z Funduszy Europejskich w obrębie wymiaru sprawiedliwości kładziony jest na elektronizację całego systemu funkcjonowania i przepływu informacji.

Wdrożone już systemy informatyczne zostały wsparte usługą transmisji danych, dzięki której obniżył się stopień awaryjności łączy dostępowych oraz zwiększyła się ich przepustowość. W praktyce oznacza to łatwiejszy dostęp do centralnych baz danych, na których pracują wydziały rejestrowe w sądach powszechnych oraz jednostki organizacyjne eksploatujące centralne rejestry sądowe: Nowej Księgi Wieczystej, Krajowego Rejestru Sądowego, Rejestru Zastawów i Krajowego Rejestru Karnego.

Oznacza to, iż sprawniej przebiega realizacja zadań rejestrowych w Centralnej Informacji (KRS, NKW, RZ) oraz jej oddziałach i ekspozyturach, a także w biurze informacyjnym Krajowego rejestru karnego oraz w Punktach Informacyjnych Krajowego Rejestru Karnego.

– Bez zapewnienia wysokiej jakości przepływu danych obrót gospodarczy (zamówienia publiczne, licencje na wykonywanie usług, zawodów) oraz postępowania sądowe byłyby utrudnione i spowolnione. Aktualnie istniejąca sieć punktów w pełni pokrywa potrzeby uprawnionych podmiotów. W większości przypadków dokumenty wydawane są od ręki bez konieczności oczekiwania – podkreśla Piotr Popa.

Usprawniona została też praca audytorów Ministerstwa Sprawiedliwości, sądów oraz prokuratur poprzez instalację na 116 stanowiskach oprogramowania do pobierania i analizy danych finansowych oraz przeszkolenie 113 audytorów z tych jednostek.

Odciążeniu sądów służyć ma również edukacja społeczeństwa w zakresie alternatywnych sposobów rozwiązywania sporów, czyli mediacji i arbitrażu. Przeprowadzona została kampania społeczna na ten temat, a odwiedzający sądy otrzymują napisaną przyjaznym językiem książkę edukującą m.in. w tym zakresie.

Utworzone zostały również 92 punkty obsługi interesantów w sądach. 174 sędziów i 377 pracowników punktów zostało przeszkolonych z tematyki alternatywnych sposobów rozwiązywania sporów. W efekcie, w porównaniu z 2008 r. o ponad 2 tys. wzrosła liczba spraw rozstrzyganych bez udziału sądu.

Przełomem w prowadzeniu niektórych rodzajów postępowań, w tym z zakresu obiegu gospodarczego, było uruchomienie e-sądu.