Krajowa Rada Prokuratury uchwaliła w środę Zbiór Zasad Etyki Zawodowej Prokuratorów. Dokument opisuje wiążące się ze sprawowaniem urzędu prokuratora obowiązki i ograniczenia osobiste w służbie oraz poza służbą - poinformował szef KRP prok. Edward Zalewski.

Jak powiedział w środę wieczorem w TVP Info, dokument zacznie obowiązywać w piątek. Został już przesłany do prokuratorów apelacyjnych z prośbą o przekazanie go wszystkim podległym prokuratorom.

Prawo do uchwalenia Zbioru Zasad Etyki Zawodowej Prokuratorów i czuwania nad przestrzeganiem przyjętych standardów dała Krajowej Radzie Prokuratury nowela ustawy o prokuraturze z marca 2010 r., na mocy której KRP została powołana.

W Zbiorze zasad podkreślono m.in., że prokurator przestrzega zasad obiektywizmu, bezstronności i sprawiedliwości, a także dobrych obyczajów, ma na uwadze prawa człowieka i podstawowe wolności, nie demonstruje swoich poglądów politycznych, a z konstytucyjnej wolności słowa korzysta oszczędnie.

"KRP stoi na straży przestrzegania tego Zbioru, w związku z tym możemy rozpoznawać sprawy z zarzutu, iż nie był on przestrzegany" - powiedział PAP Zalewski. Dodał, że zapisy uchwalonego dokumentu mogą być też wykorzystywane w postępowaniach dyscyplinarnych wobec prokuratorów.

Projekt dokumentu został upubliczniony w styczniu br.

Podkreślono w nim, że prokuratorowi nie wolno wykorzystywać ani nadużywać swojego stanowiska lub funkcji zarówno w interesie własnym, jak i innych osób. Powinien zaś unikać wszelkich zachowań, które mogłyby podważyć zaufanie do jego obiektywizmu i bezstronności.

Jeden z punktów dokumentu stwierdza też, że prokurator zapewnia stronom i innym uczestnikom postępowania wystarczającą informację o ich sytuacji oraz o przysługujących im prawach i ciążących na nich obowiązkach. Przy udzielaniu takiej informacji prokurator ma uwzględnić stopień zdolności informowanej osoby do samodzielnego przedsiębrania czynności w postępowaniu, zważywszy na jej wiek, stan zdrowia, kondycję psychiczną i zaradność, a także umiejętność korzystania z pomocy innych osób, w tym przedstawiciela ustawowego, obrońcy lub pełnomocnika.

Jak powiedział Zalewski, uchwalony Zbiór nie różni się znacząco od projektu ze stycznia.

Zalewski ocenił też, że jednym z czynników, które mogłyby przywrócić zaufanie do prokuratury, byłoby uchwalenie nowej Ustawy o prokuraturze, która zmieniłaby obecny model jej funkcjonowania.

Prokurator nie jest śledczym. Prokurator jest wysokokwalifikowanym prawnikiem, dlatego KRP opowiada się za tzw. modelem sądowym prokuratury, a więc wycofaniem prokuratora z postępowania przygotowawczego i pozostawienie go przede wszystkim na polu sądowym

Jak zaznaczył, prokuratorska odpowiedzialność powinna zaczynać się w momencie podpisania aktu oskarżenia.

"To prokurator powinien decydować, czy skierować w danej sprawie akt oskarżenia, a miejscem pracy prokuratora powinna być sala sądowa. Natomiast w ramach postępowania przygotowawczego prokurator powinien pełnić raczej funkcję sędziego śledczego, a więc organu nadzorującego policję. Policja powinna mieć więcej uprawnień w ramach postępowania przygotowawczego. W ten sposób otrzymalibyśmy model nowoczesnego wymiaru sprawiedliwości" - dodał.

W ubiegłym tygodniu Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało, że w ciągu trzech tygodni przygotuje projekt nowej Ustawy o prokuraturze. Ma ona przewidywać m.in. likwidację Krajowej Rady Prokuratury i zwiększenie uprawnień Prokuratora Generalnego.