W sprawach karnych świadkom i biegłym łatwiej będzie uzyskać zwrot kosztów podróży. Dochodzenie pieniędzy ułatwi nowelizacja kodeksu postępowania karnego, którą uchwalili w piątek senatorowie. Zgłosili też cztery formalne poprawki, więc nowelizacja wróci teraz do Sejmu.

Rekompensaty

Zmiany w zasadach przyznawania zwrotu kosztów to zasługa senatorów, którzy dostosowują przepisy do orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego.
Tym razem chodziło o wyrok, w którym w marcu 2011 r. TK uznał za sprzeczne z konstytucją różne traktowanie świadków, biegłych i stron w zależności od tego, czy występują w procesie karnym, czy w cywilnym. W sprawach karnych zwrot kosztów stawiennictwa był niższy.
Nowela ma wprowadzić jednakowe zasady zwrotu kosztów w obu rodzajach postępowań. Kompleksowe regulacje mają zagwarantować jednolite orzekanie o kosztach zgodnie z wszystkimi procedurami i ustawami przewidującymi obowiązek stawiennictwa na wezwanie organu władzy publicznej.
– W nowej ustawie są także regulacje dotyczące kosztów utrzymania uczestnika, bo wiadomo, że jak przyjeżdża na wezwanie sądu do innej miejscowości, to mogą się z tym łączyć i nocleg, i na przykład koszty jedzenia – tłumaczy Bohdan Paszkowski, senator sprawozdawca.
Wyjaśnia też, że w takim przypadku wydatki będą ustalane poprzez odesłanie do przepisów o delegowaniu pracowników czy to administracji państwowej, czy samorządowej.
– Zatem jest tu odniesienie do powszechnie obowiązujących przepisów ze sfery życia publicznego. Oczywiście są przewidziane pewne maksymalne granice, określone w taki sposób, aby koszty były weryfikowane. Strona będzie musiała je uzasadnić. Mają być bowiem racjonalnie uzasadnione i celowe – dodaje senator.

Równoległe dochodzenie

Senatorowie zaakceptowali także w piątek zmiany procedury karnej w zakresie zapobiegania konfliktom jurysdykcji oraz stosowania w Unii Europejskiej zasady wzajemnego uznawania decyzji w sprawie środków nadzoru, stanowiących alternatywę dla tymczasowego aresztowania.
Nowela stanowi implementację dwóch decyzji ramowych Rady z 2009 r. Senat zgłosił poprawki, więc nowela wróci do Sejmu.
Uregulowane zostaną w niej zasady postępowania sądów i prokuratorów przy ustaleniu, czy o ten sam czyn tej samej osoby nie toczy się w innym państwie Unii Europejskiej równoległe postępowanie karne.
Przepisy wprowadzą obowiązek nawiązania kontaktu z sądem lub innym organem państwa członkowskiego UE, obowiązek udzielenia odpowiedzi na wystąpienie takiego sądu lub organu, a także obowiązek podjęcia konsultacji i wystąpienia o przejęcie lub przekazanie ścigania.
W razie gdy nie będzie można uzgodnić, które państwo ma przejąć ściganie, spór rozstrzygnie Eurojust, czyli stała agenda Unii Europejskiej, która zajmuje się organizowaniem współpracy państw unijnych w zakresie zwalczania przestępczości międzynarodowej.

Etap legislacyjny
Projekty ustaw