Prokurator nie może wpisać się na listę adwokatów, nawet jeśli w trakcie sprawowania urzędu w organach ścigania nie zamierza wykonywać czynności adwokackich – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Wpis na listę

Prawnik został skreślony z listy adwokatów, ponieważ w chwili wpisu sprawował urząd prokuratora. Zgodnie zaś z art. 72 prawa o adwokaturze (Dz.U. z 2002 r. nr 123, poz. 1058 ze zm.) okręgowa rada adwokacka skreśla adwokata z listy m.in. w wypadku objęcia stanowiska w organach ścigania.
Prokurator wniósł skargę na uchwałę Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej (NRA) do wojewódzkiego sądu administracyjnego, a sąd ją uchylił.
W ocenie sędziów ryzyko skreślenia z listy adwokatów dotyczy przypadków, w których wpis na listę został dokonany wcześniej niż objęcie stanowiska w prokuraturze. Regulacja ta ma na celu zapobieżenie sytuacjom, w których adwokat świadczący pomoc prawną sprawuje również funkcje w organach ścigania.
Ponadto, zdaniem sędziów, wpis na listę nie oznacza obowiązku wykonywania zawodu adwokata. Skoro więc skarżący nie złożył ślubowania, nie wyznaczył siedziby zawodowej i nie poinformował o tym rady adwokackiej, to należało przyjąć, że nie podjął skutecznie zawodu adwokata.

Taka sama sytuacja dotyczy sędziów, którzy chcieliby zostać adwokatami

Od tego rozstrzygnięcia NRA złożyła skargą kasacyjną. Przekonywała, że nie można być wpisanym na listę adwokatów, pracując jednocześnie w prokuraturze. Dodatkowo adwokaci wskazali, że sytuacja osób wpisanych na ich listę, a niewykonujących zawodu, nie jest wyraźnie uregulowana.
Samorząd stoi zaś na stanowisku, że art. 72 prawa o adwokaturze jednoznacznie wskazuje, że prokuratorzy nie mogą nawet posiadać uprawnień do korzystania z tytułu zawodowego adwokata.

Cel przepisu

Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok. Uznał bowiem, że sąd pierwszej instancji źle zinterpretował art. 72 ustawy korporacyjnej. Użyty w tym przepisie zwrot „w wypadku objęcia stanowiska” mógłby wskazywać, że skreślenie z listy adwokatów następuje wtedy, gdy adwokat zostaje prokuratorem.
Przepis sugeruje co prawda, że nie dotyczy przypadków, kiedy prokurator zostaje w trakcie pełnienia swoich obowiązków wpisany na listę adwokatów, jednak cel przepisu jest inny. Intencje ustawodawcy wskazują jednoznacznie na zakaz zajmowania stanowiska w organach ścigania przy jednoczesnym wpisie na listę adwokatów.
Dokonanie zatem przez WSA różnicowania sytuacji adwokata obejmującego stanowisko w organach ścigania od sytuacji prokuratora, który w trakcie pełnienia obowiązków został wpisany na listę adwokatów i nie zamierza rezygnować ze stanowiska, nie ma uzasadnienia. To samo dotyczy zresztą także sędziów, którzy chcieliby zasilić szeregi adwokatury.

ORZECZNICTWO
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 kwietnia 2012 r., sygn. akt II GSK 395/11.