Jeżeli sąd uzna, że skarga na czynności komornika wskazuje na uchybienia w jego działaniach, to nie powinien jej odrzucać, nawet jeżeli została wniesiona po terminie – uchwalił Sąd Najwyższy.
Dłużnik wniósł skargę na czynność komornika, jednak nie dochował przy tym terminu. Sąd rejonowy skargę odrzucił. Sąd okręgowy miał wątpliwości, czy skarga wniesiona po terminie podlega odrzuceniu w każdej sytuacji, i zwrócił się do Sądu Najwyższego z pytaniem prawnym.
SN wyjaśnił, że zwrot skargi złożonej po terminie lub dotkniętej brakami w każdej sytuacji osłabiałby jej znaczenie, gdyż nie mogłaby ona wywołać żadnych skutków związanych z jej wniesieniem. Dążąc zatem do podniesienia skuteczności skargi, w 2005 r. wprowadzono do kodeksu postępowania cywilnego art. 7673, który stał się podstawą odrzucenia skargi wniesionej po terminie albo z brakami, których nie uzupełniono. W nowelizacji, która weszła w życie 3 maja 2012 r., dodano przesłanki odrzucenia skargi. Sąd co do zasady odrzuca skargę wniesioną po upływie terminu; może jednak uznać, że są podstawy do podjęcia czynności spowodowane nieprawidłowym zachowaniem komornika.
W takiej sytuacji sąd może z urzędu wydawać komornikowi zarządzenia w celu zapewnienia prawidłowego przebiegu egzekucji. Może także sam usuwać spostrzeżone uchybienia. Odrzucenie skargi w takim wypadku jest więc niedopuszczalne. Skarga na czynności komornika bowiem nie tylko ma cechy środka zaskarżenia, lecz także jest narzędziem nadzoru. Jej treść jest źródłem informacji mogących wskazywać rozmaite wady i uchybienia w toczącej się egzekucji.
Należy więc przyjąć, że jeżeli skarga podlegałaby odrzuceniu, ale zawiera elementy stanowiące podłoże i postawę do podjęcia czynności przez sąd, to przestaje być środkiem zaskarżenia, a staje się środkiem inicjującym czynności w ramach nadzoru sądowego. Następuje więc jej przekształcenie i ma ono skutek wsteczny, od chwili wniesienia zawiadomienia o potrzebie wydania komornikowi zarządzeń. Trzeba jednak zastrzec, że jeżeli skarga dotknięta wymienionymi brakami nie zawiera elementów pozwalających na uznanie, iż potrzebna jest interwencja sądu, sąd ją odrzuci.
ORZECZNICTWO
Uchwała Sądu Najwyższego z 23 maja 2012 r., sygn. akt III CZP 11/12.