Przed rozpoczęciem robót inwestor musi sprawdzić, jaki status ma jego działka, i uzyskać decyzję o warunkach zabudowy, jeśli nie ma miejscowego planu zagospodarowania.
Początkiem każdej inwestycji budowlanej jest znalezienie i zakupienie działki, na której dom czy inny budynek będzie mógł powstać. Aby zakup działki był ważny, umowę należy sporządzić w formie aktu notarialnego.
Najpierw jednak trzeba upewnić się, jaki status ma grunt, na którym inwestor chce budować, a więc czy jest to działka np. rolna, leśna, czy budowlana. Bez żadnych problemów i dodatkowych formalności rozpoczęcie budowy możliwe jest jedynie na działce, która ma status budowlanej.
Sprawdzając status nieruchomości, najlepiej jest poprosić w gminie o wypisy i wyrysy z map geodezyjnych, na których jest zaznaczone przeznaczenie poszczególnych obszarów.
eżeli natomiast działka, którą inwestor zamierza kupić, znajduje się na terenie, dla którego gmina uchwaliła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, to na tym planie dokładnie zaznaczone jest przeznaczenie poszczególnych gruntów i sposób, w jaki można je zagospodarować.

Sposób zagospodarowania

Po znalezieniu interesującej nas nieruchomości kolejnym ważnym etapem przygotowującym budowę domu jest uzyskanie pozwolenia na jej zagospodarowanie zgodnie z naszymi zamierzeniami. Nawet bowiem jeżeli ktoś jest właścicielem działki, to nie ma prawa do zabudowywania jej w dowolny sposób.
Podstawowym dokumentem, który mówi inwestorowi o tym, co może powstać na jego nieruchomości, jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. To w nim gmina dokładnie określa, czy na gruncie może powstać dom jednorodzinny i czy może on być np. jedno- czy dwukondygnacyjny.
Plan wskazuje też, czy poza domem na gruncie może powstać także inny obiekt, np. garaż czy budynek gospodarczy, i o jakich rozmiarach. Jeśli natomiast w planie gmina określi, że działka ma status budowlano-przemysłowej, to oznacza, że można na niej wybudować także np. warsztat samochodowy.
Jeżeli natomiast dany grunt nie jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, to przed rozpoczęciem budowy inwestor musi uzyskać decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
Wniosek o jej wydanie powinien złożyć do wójta, burmistrza albo prezydenta miasta. Zgodnie z procedurą administracyjną decyzja określająca warunki zabudowy terenu powinna być wydana w ciągu miesiąca, a w skomplikowanych przypadkach w ciągu dwóch miesięcy.
Wójt, burmistrz czy prezydent miasta w decyzji o warunkach zabudowy określa rodzaj inwestycji (np. budynek mieszkalny), warunki zabudowy (np. maksymalna liczba kondygnacji), kształt dachu, linię zabudowy, rozwiązania techniczne (np. zaopatrzenie w wodę), odprowadzenie ścieków i deszczówki, linie rozgraniczające oraz okres ważności decyzji.



Trzeba mieć projekt

Poza zdobyciem odpowiedniej decyzji lokalizacyjnej, która będzie potwierdzała, że na danej działce inwestor może wznieść określony obiekt, przed przystąpieniem do budowy konieczne jest także zdobycie innych dokumentów, bez których nie można przystąpić do robót budowlanych. Do najważniejszych z nich należy projekt budowlany i pozwolenie na budowę.

65 dni ma starosta na wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę

Projekt budowlany jest dokumentem, który dokładnie określa zagospodarowanie działki lub terenu oraz wygląd i konstrukcję danego budynku.
Każdy projekt powinien spełniać wymagania określone w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu albo w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Inwestor może wybrać jeden z projektów zamieszczonych w katalogach lub projekt specjalnie przygotowany przez architekta.
W każdym jednak przypadku projekt musi być podpisany przez autora posiadającego odpowiednie uprawnienia do projektowania oraz uprawnienia do wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie. Najczęściej osoby posiadające takie uprawnienia zrzeszone są w Izbie Architektów RP.

Po pozwolenie do starosty

Z przygotowanym projektem budowlanym inwestor powinien wystąpić o pozwolenie na budowę. Do wybudowania większości budynków – np. domów jednorodzinnych, garaży i budynków gospodarczych powyżej 25 mkw. czy obiektów do prowadzenia działalności gospodarczej – nadal potrzebne jest bowiem jego uzyskanie.
Bez takiego pozwolenia nie jest dopuszczalne rozpoczęcie robót budowlanych, a inwestor, który się do tego zakazu nie dostosuje, popełnia samowolę budowlaną i może zostać zmuszony przez inspektora nadzoru budowlanego do rozbiórki swojego budynku.
Pozwolenie na budowę wydawane jest przez starostę. Na wydanie pozwolenia starosta ma 65 dni od złożenia wniosku. Dopiero po dopełnieniu tych wszystkich formalności inwestor może przystąpić do realizacji zamierzonej inwestycji.

Podstawa prawna
Art. 28, 29, 32, 33, 34 i 35 ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2010 r. 243, poz. 1623 z późn. zm.). Ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. nr 80, poz. 717 z późn. zm.).