Każdego roku w Unii Europejskiej setki miliardów euro trafiają wprost do kieszeni członków grup przestępczych i mafii. Mimo wysiłków organów ścigania w UE wiele nielegalnych zysków pozostaje w rękach kryminalistów. W związku z tym Komisja Europejska zaproponowała nowe przepisy na rzecz skuteczniejszej i szerzej zakrojonej konfiskaty środków pieniężnych i innego mienia pochodzącego z przestępstwa.

Silniejsze prawo w państwach członkowskich

Państwa członkowskie UE zyskają większą zdolność konfiskowania majątku, który został przekazany osobom trzecim.

Konfiskata mienia pochodzącego z przestępstwa stanie się łatwiejsza nawet wtedy, gdy przestępca zbiegł, a także zagwarantowana zostanie możliwość tymczasowego zamrażania przez właściwe organy majątku, który mógłby zniknąć w przypadku bierności z ich strony.

„Musimy uderzyć przestępców w czułe miejsce, tropiąc ich pieniądze, oraz ponownie wprowadzić zgromadzone przez nich zyski do legalnej gospodarki, zwłaszcza w czasach kryzysu. Organy ścigania i sądy muszą dysponować lepszymi narzędziami ustalania pochodzenia pieniędzy.

Muszą mieć również szersze możliwości odzyskiwania większego udziału przestępczego mienia” powiedziała Cecilia Malmström, komisarz do spraw wewnętrznych.

Obecnie kwoty odzyskiwane od członków zorganizowanych grup przestępczych są skromne, jeśli porównać je z ogromnymi zyskami generowanymi przez takie nielegalne rodzaje działalności jak handel narkotykami, fałszerstwa, handel ludźmi i przemyt broni.

Pranie brudnych pieniędzy

Zgodnie z szacunkami ONZ łączna kwota dochodów uzyskanych z przestępczości w 2009 r. mogła sięgać blisko 2,1 bilionów USD, czyli 3,6 proc. globalnego PKB w tym roku. Chociaż większość brudnych pieniędzy zostaje wypranych i zainwestowanych w legalną gospodarkę, obecnie mniej niż 1 proc. dochodów z przestępstwa zostaje zamrożonych i skonfiskowanych.

W UE przestępcy uzyskują duże dochody z przestępczości zorganizowanej. Przykładowo dochody z nielegalnego handlu narkotykami w UE szacuje się na 100 mld EUR rocznie.

We Włoszech zyski z przestępczości zorganizowanej szacuje się na 150 mld EUR rocznie. W 2009 r. włoskie władze tymczasowo zamroziły majątek przestępczy o wartości ok. 800 mln EUR.

W Zjednoczonym Królestwie dochody z działalności przestępczej w 2006 r. były szacowane na 15 mld GBP. W tym samym roku państwo odzyskało 125 mln GBP.

W Niemczech w 2009 r. zajęto 113 mln EUR pochodzących z przestępczości zorganizowanej. Liczby te wyglądają imponująco, jednak wrażenie to blednie, gdy uwzględni się, że szacowane zyski, które trafiły w tych przypadkach do przestępców, sięgają około 903 mln EUR.



Intensywniejsza konfiskata

Zyski pochodzące z działalności zorganizowanych grup przestępczych są w coraz większym zakresie inwestowane poza państwem, w którym działa dana grupa, często w wielu państwach członkowskich, lub też są przekazywane osobom trzecim (często krewnym lub tzw. „słupom”), by uniknąć konfiskaty. Domy, samochody, restauracje, niewielkie przedsiębiorstwa oraz udziały w spółkach to tylko niektóre przykłady legalnych aktywów, w które mogą zostać zainwestowane nielegalne zyski.

Ułatwienie konfiskaty majątku ma utrudnić działalność przestępczą oraz stanowić czynnik prewencyjny, ukazując, że zbrodnia nie popłaca. Ma również chronić naszą gospodarkę przed infiltracją przez przestępców i korupcją. Skonfiskowane zyski mogą zostać wykorzystane na cele socjalne lub zostać przeznaczone na inwestycje w

inicjatywy służące egzekwowaniu prawa lub zapobieganiu przestępczości.
W dniu 22 listopada 2010 r. Komisja przyjęła „Strategię bezpieczeństwa wewnętrznego UE w działaniu” (IP/10/1535 i MEMO/10/598). Konfiskacie nadano strategiczny priorytet w UE jako jednej z metod walki z przestępczością zorganizowaną.

UE 2020

Najnowsza propozycja w sprawie konfiskaty stanowi element serii środków służących ochronie legalnej gospodarki przed infiltracją przez przestępców i powiązanych ze strategią „UE 2020” oraz programem wzrostu gospodarczego. Obejmują one unijny pakiet antykorupcyjny (IP/11/678 i MEMO/11/376) oraz strategię Komisji w zakresie przeciwdziałania nadużyciom finansowym.

Propozycja Komisji Europejskiej ściśle nawiązuje do przyjętej 22 listopada 2010 r. „Strategii bezpieczeństwa wewnętrznego UE w działaniu” (IP/10/1535 i MEMO/10/598). Konfiskacie nadano strategiczny priorytet w UE jako jednej z metod walki z przestępczością.

Szersze informacje na ten temat można znaleźć na stronach:

MEMO/12/179
Strona internetowa komisarz do spraw wewnętrznych, Cecilii Malmström:
www.ec.europa.eu/malmstrom

Strona Dyrekcji Generalnej do Spraw Wewnętrznych:
http://ec.europa.eu/dgs/home-affairs/index_en.htm

Materiały audiowizualne można pobrać z następującej strony:
http://tinyurl.com/confiscatedassets