Firma to nazwa każdego przedsiębiorcy, pod którą występuje on na rynku, choć potocznie używa się tego określenia jako synonimu osoby fizycznej lub prawnej prowadzącej przedsiębiorstwo jednoosobowo lub w spółce.
W przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą na własny rachunek firmą jest jej imię w pełnym brzmieniu i nazwisko. W zasadzie nie ma obowiązku podawania w nazwie wszystkich imion, jeżeli przedsiębiorca ma ich kilka, choć może się to niekiedy okazać konieczne. Bywa tak, gdy w tej samej miejscowości w tej samej branży działa, powiedzmy, trzech Janów Nowaków. Tym bardziej nie ma przeszkód, by jednoosobowy właściciel przedsiębiorstwa używał w obrocie wszystkich imion, żeby wypełniając formularz zgłoszeniowy do Centralnej Ewi-dencji i Informacji Działalności Gospodarczej, podawał je w pełnej liczbie i brzmieniu. Nazwiska powinny być w firmie zamieszczone wszystkie. Jeżeli więc kobieta ma jedno rodowe, a drugie po mężu, to prowadząc działalność gospodarczą, powinna podawać oba. To samo dotyczy osób noszących nazwiska obydwojga rodziców.

Możliwe elementy nazwy

Firma osoby fizycznej może – oprócz obowiązkowych elementów – zawierać dodatki. Nie ma przeszkód, by był to pseudonim przedsiębiorcy, przezwisko albo określenia wskazujące przedmiot czy miejsce działalności. Wolno zresztą w nazwie wykorzystać wszystkie te elementy naraz. Ważne jest bowiem, by firma dobrze wyróżniała przedsiębiorcę na rynku. Skutkiem tego właśnie sama firma, bez przedsiębiorstwa, które indywidualizuje, nie może być sprzedana.
Nazwa, pod którą osoba fizyczna prowadzi przedsiębiorstwo, powinna przede wszystkim spełniać ogólne wymagania dotyczące firm. Nie wolno więc obrać takiej, która wprowadzałaby w błąd co do tożsamości przedsiębiorcy lub rodzaju działalności, czy miejsca jej prowadzenia. Trzeba jednak pamiętać, że firma nie może zawierać nazw ani skrótów zarezerwowanych dla niektórych rodzajów działalności. Nie da się więc legalnie zapisać, że jest detektywem ktoś, kto nie uzyskał stosownego zezwolenia, ani że jest pośrednikiem w obrocie nieruchomościami osoba, która nie zdobyła uprawnień i nie została wpisana na listę osób wykonujących ten zawód.

W spółce cywilnej

Spółka cywilna jest tylko umową przedsiębiorców, którzy ją zawarli. Sama przedsiębiorcą nie jest, mimo że przepisy mówiące o VAT, dotyczące uzyskiwania numeru PESEL czy kodeks pracy traktują ją tak, jakby przedsiębiorcą była. Przedsiębiorcami są tylko wspólnicy. I choć kodeks cywilny reguluje zarówno kryteria ustanawiania firm, jak i zawieranie tej spółki, to jednak nic nie mówi na temat ustalania nazwy s.c. W obrocie bowiem taka spółka, która jednak powinna mieć nazwę, może używać skrótu określającego formę prawną.
Firma osób prowadzących w ten sposób przedsiębiorstwo powinna więc zawierać nazwy wspólników, jakie wpisali do CEIDG lub do rejestru przedsiębiorców. Wspólnicy mogą bowiem zarówno prowadzić działalność na własny rachunek, jak i być dowolną spółką handlową. Powinni jednak ujawnić przy tym informację o działaniu w formie s.c. Tak więc firma spółki cywilnej musi spełniać wszystkie te same warunki dotyczące rozpoznawalności i indywidualizacji co firmy poszczególnych właścicieli wspólnego przedsiębiorstwa. Wspólnicy spółki cywilnej, kimkolwiek by byli, prowadzą bowiem przedsiębiorstwo we współwłasności łącznej. Nie są współwłaścicielami majątku s.c. w częściach ułamkowych. Dlatego po to, żeby ich wspólna firma nie była myląca, musi obejmować firmy wspólników z oznaczeniem, że chodzi o spółkę cywilną. Niewykluczone są przy tym dodatki fantazyjne, a także mówiące o rodzaju wspólnej działalności.
PRZYKŁAD
Sposoby nadawania nazw firmom
Firmą jednoosobowego przedsiębiorcy może być:
● Janusz Iksiński Malinowski Sklep Spożywczy Janik
Firma spółki cywilnej może brzmieć:
● Krzysztof Igrekowski, Olga Zetowska-Betowska Produkcja Zabawek w Górnym Mieście spółka cywilna albo
● Łukasz Kownacki, Zbigniew Łowicki i Antoni Krakowski sp.j., Barwa sp. z o.o., Malowanie Wnętrz s.c.
Podstawa prawna
ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 ze zm.).