Konsumenci będą mieli więcej czasu na zwrot kupionego przez internet towaru. Termin ten został przedłużony z 7 do 14 dni.

Parlament Europejski przyjął przygniatającą większością głosów (615 głosowało za, 16 – przeciw, zaś 21 wstrzymało się od głosów) dyrektywę w sprawie praw konsumenta. Po formalnym zatwierdzeniu tekstu dyrektywy przez Radę Unii Europejskiej oraz jej publikację w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej państwa członkowskie będą miały 2 lata na wdrożenie nowych przepisów do prawa krajowego.

Na aukcjach internetowych

Przepisy dotyczą między innymi praw konsumenta przy zawieraniu umów na aukcjach internetowych, które są coraz bardziej popularną formą zakupów w Unii Europejskiej.

Zgodnie z nowymi propozycjami Unii Europejskiej konsumenci będą mieli więcej czasu na zwrot kupionego towaru. Termin ten został przedłużony z 7 (obecnie obowiązujący unijny termin) do 14 dni. W polskiej ustawie o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności wyrządzonej przez produkt niebezpieczny konsumentowi przysługuje bez podania przyczyn prawo odstąpienia od umowy zawartej na odległość w terminie 10 dni, licząc od dnia wydania rzeczy, a gdy umowa dotyczy świadczenia usługi – od dnia jej zawarcia.

W ślad za nowymi propozycjami okres, w którym odstąpienie jest możliwe, liczony będzie od dnia otrzymania towaru przez konsumenta, a nie, jak jest obecnie w prawie polskim, od dnia wydania towaru. Ponadto w przypadku niepoinformowania konsumenta przez sprzedawcę o prawie do odstąpienia okres, w którym jest możliwy zwrot towaru, zostanie przedłużony do jednego roku. Intencją jest tu wymuszenie na sprzedającym poinformowania kupującego o przysługujących mu prawach.

Według formularza

Odstąpienie od umowy będzie zdecydowanie łatwiejsze, gdyż konsumenci będą mogli skorzystać ze wzoru formularza odstąpienia obowiązującego na terytorium UE zamieszczonego obowiązkowo na stronie internetowej sprzedawcy. Do tej pory wyjątkiem było udostępnianie klientowi takiego wzoru, co zapewne w wielu przypadkach prowadziło do niekorzystania przez kupującego z przysługującego mu prawa odstąpienia.

Istotnym novum jest określenie strony ponoszącej koszty przy zwrocie kupionego towaru. W obowiązującym stanie prawnym UE i polskim nie ma przepisu regulującego tę kwestię. Kupując towar na aukcji internetowej, konsument płaci zazwyczaj z góry cenę towaru oraz należne koszty przesyłki. Odstępując od umowy, towar należy odesłać do sprzedawcy. W konsekwencji konsument dwukrotnie płaci za koszt wysyłki, a kupionego towaru nie ma. Nowe przepisy nakładają na sprzedawcę obowiązek poinformowania konsumenta przed zakupem o wysokości kosztów związanych ze zwrotem towaru. Brak powyższej informacji skutkuje pokryciem kosztów zwrotu przez sprzedawcę.

Bez podania przyczyn

W obecnym stanie prawnym UE i polskim prawo odstąpienia bez podania przyczyn przysługuje tylko konsumentom, którzy nabyli towar bądź usługę od przedsiębiorcy. Zaznaczone zostało to również w nowych przepisach, zgodnie z którymi prawo do odstąpienia od umowy przysługuje również uczestnikom aukcji internetowych pod warunkiem, iż towary zostały kupione od przedsiębiorcy. W związku z tym konsumenci, którzy kupują na aukcjach internetowych od innych konsumentów, albo przedsiębiorcy kupujący od innych przedsiębiorców w świetle obowiązujących dzisiaj przepisów i nowych regulacji nie mają prawa odstąpienia od umowy w ramach praw ochrony konsumentów. Pozostaje im jedynie dochodzenie roszczeń na drodze sądowej, co wiąże się z kosztami, a to powoduje, iż znikoma liczba spraw trafia na wokandę.

Odstąpienie od umowy będzie zdecydowanie łatwiejsze, gdyż konsumenci będą mogli skorzystać ze wzoru formularza odstąpienia obowiązującego na terytorium UE zamieszczonego obowiązkowo na stronie internetowej sprzedawcy
Aneta Zwolińska, prawnik w Krajowym Instytucie Prawa i Przedsiębiorczości