Nowe uprawnienia dla kuratorów i możliwość zlecania opinii biegłym przewiduje nowelizacja ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, którą w piątek przyjął Sejm. Ustawa określa także zasady kierowania do hosteli i izb dziecka.

Za nowelą było 275 posłów, 140 było przeciwnych, a dwóch wstrzymało się od głosu.

Według planowanych zapisów, jeśli zachowanie nieletniego wskazywałoby, że jest on pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających, kurator może go zobowiązać do poddania się badaniu. Może także - oprócz kontrolowania zachowania nieletniego, odwiedzania osób, których dotyczy postępowanie w ich domach oraz przeprowadzania wywiadów środowiskowych - składać wnioski o zmianę środka wychowawczego i oceniać orzeczenia sądu pod względem trafności jego zastosowanego.

Kurator będzie miał prawo i obowiązek uczestniczenia w posiedzeniach sądowych dotyczących nieletniego, nad którym nadzór sprawuje.

Nowela umożliwia także powierzenie nadzoru nad nieletnim organizacjom młodzieżowym lub społecznym, zakładowi pracy lub osobie godnej zaufania, a także wyposażenia ich w takie same prawa i obowiązki, jakie mają kuratorzy.

Ustawa pozwala na zlecenie opinii na temat nieletniego biegłemu, podczas gdy obecnie taką opinię mogą wydawać jedynie rodzinne ośrodki diagnostyczno-konsultacyjne. Przewiduje, że opinia taka ważna jest sześć miesięcy i jeśli zachodzi potrzeba ponownej diagnozy, nie trzeba zlecać przygotowania kolejnej opinii.

Nowela rozszerza także katalog sytuacji, w których można zatrzymać nieletniego w policyjnej izbie dziecka; w myśl noweli będzie to możliwe na przykład w trakcie samowolnego pobytu poza zakładem poprawczym lub na czas uzasadnionej przerwy w konwoju.

Nowela reguluje także zasady umieszczania nieletnich w hostelach - zarówno będących częścią zakładu poprawczego, jak i prowadzonych przez organizacje pozarządowe. O umieszczeniu w hostelu trzeba będzie zawiadomić sąd. Nieletni będzie musiał partycypować w kosztach swojego pobytu (w wysokości nie większej niż 25 proc.), będzie mógł jednak wnioskować o zwolnienie, jeśli np. nie będzie miał pracy.