Huragany i nawałnice, które nawiedziły niektóre rejony Polski, zniszczyły wiele upraw, sprzętu rolniczego, a także budynków służących do produkcji rolnej. Rolnicy, których gospodarstwa ucierpiały w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, mogą skorzystać z pomocy oferowanej przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
Do 29 sierpnia 2011 r. można składać wnioski o przyznanie wsparcia z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013. Przeznaczone jest ono na przywrócenie potencjału produkcji gospodarstw rolnych zniszczonego w wyniku wystąpienia szkody spowodowanej przez co najmniej jedno z wymienionych zdarzeń losowych: przymrozki wiosenne, ujemne skutki przezimowania, susza, powódź, deszcz nawalny, huragan, grad, obsunięcie się ziemi, lawiny i uderzenie pioruna.
Na jedno gospodarstwo można otrzymać wsparcie do wysokości limitu, który w okresie realizacji programu ma wynosić maksymalnie 300 tys. zł. Pomoc przysługuje w formie refundacji części kosztów poniesionych na odtwarzanie produkcji (tzw. kosztów kwalifikowanych). Przy czym refundacji ma podlegać nie więcej niż 90 proc. kosztów kwalifikowalnych. Wnioski o przyznanie pomocy należy składać w oddziale regionalnym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR), właściwym ze względu na miejsce realizacji operacji (więcej informacji na ten temat na stronie internetowej ARiMR).
Ponadto rolnicy, którzy ponieśli takie straty, mogą zwrócić się do ARiMR o przyznanie pomocy z działania „Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych”. Mogą także starać się o przyznanie preferencyjnie oprocentowanego kredytu klęskowego na wznowienie produkcji w swoich gospodarstwach.
Do oprocentowania takiego kredytu dopłaca ARiMR. Jest on dużo korzystniejszy dla poszkodowanych niż dostępne kredyty komercyjne. Kredytobiorca płaci bowiem oprocentowanie w wysokości jedynie 0,1 proc. w skali roku, o ile ubezpieczył przynajmniej połowę powierzchni upraw rolnych, z wyłączeniem łąk i pastwisk lub co najmniej 50 proc. liczby zwierząt gospodarskich od co najmniej jednego ryzyka, takiego jak: susza, grad, deszcz nawalny, ujemne skutki przezimowania, przymrozki wiosenne, powódź, huragan, piorun, obsunięcie się ziemi lub lawina.
Rolnicy, którzy nie zawarli stosownych umów ubezpieczenia, obecnie płacą oprocentowanie w wysokości 3,85 proc. w skali roku. Resztę należnego oprocentowania pokrywa ARiMR. Poszkodowani w wyniku klęski żywiołowej, aby wznowić produkcję w swoich gospodarstwach rolnych czy działach specjalnych produkcji rolnej, mogą skorzystać z dwóch linii kredytowych – inwestycyjnej i obrotowej. Kredyt obrotowy można otrzymać na środki do produkcji rolnej, np. nawozy, paliwa czy też zakup inwentarza. Kredyt inwestycyjny natomiast można dostać m.in. na zakup maszyn rolniczych, przywrócenie funkcji użytkowych zniszczonych lub uszkodzonych budynków inwentarskich i innych służących do produkcji.
Kredyty klęskowe mają specjalną procedurę uruchamiania pomocy – poinformowano w komunikacie ARiMR. Przed złożeniem wniosku o kredyt poszkodowany udaje się do urzędu gminy, aby zgłosić szkodę. Pozwala to komisji powołanej przez wojewodę na oszacowanie wysokości szkód, które powstały w danym gospodarstwie. Na podstawie pracy tej komisji przygotowywana jest opinia wojewody dotycząca zakresu i wysokości szkód spowodowanych przez klęskę. Jest ona formalnym dokumentem potwierdzającym wystąpienie szkody i jej uzyskanie jest warunkiem ubiegania się przez poszkodowanego o kredyt.
Z kolei wojewoda zgłasza wniosek do ministra rolnictwa i rozwoju wsi o wyrażenie zgody na uruchomienie pomocy. Wyrażenie zgody przez ministra umożliwia uruchomienie linii preferencyjnych kredytów klęskowych na wznowienie produkcji po danej klęsce przez banki współpracujące z ARiMR. Wtedy rolnik, ubiegając się o kredyt klęskowy, musi pójść do banku i pobrać formularz wniosku o kredyt. Jeśli zamierza starać się o kredyt klęskowy inwestycyjny, musi przygotować plan inwestycji.
Kolejnym krokiem jest złożenie w banku wniosku o kredyt wraz z planem inwestycji (o ile rolnik ubiega się o kredyt inwestycyjny) oraz opinią wojewody i innymi dokumentami wymaganymi przez bank.
Okres kredytowania dla kredytu klęskowego inwestycyjnego nie może wynosić więcej niż 8 lat, natomiast dla kredytu klęskowego obrotowego – maksymalnie 4 lata. Karencja w spłacie kredytu nie może być dłuższa niż 2 lata (kredyt inwestycyjny) lub 4 lata (kredyt obrotowy).
Kwota kredytu w przypadku linii inwestycyjnej nie może przekroczyć wartości odtworzeniowej środków trwałych, a w przypadku linii obrotowej, kwoty obniżenia dochodu. Jednocześnie nie może wynosić więcej niż 4 mln zł dla gospodarstw rolnych i 8 mln zł dla działów specjalnych produkcji rolnej. Wkład własny nie jest wymagany. Kredytobiorca zobowiązany jest natomiast w terminie 3 miesięcy od dnia pobrania środków finansowych z banku udokumentować wykorzystanie kredytu klęskowego inwestycyjnego na zakupy dokonane po dniu wystąpienia szkody.
W przypadku kredytu klęskowego obrotowego udokumentowaniu podlega co najmniej 50 proc. wydatków.
Zasady przyznawania kredytów klęskowych
Kredyt klęskowy mogą otrzymać osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawnych, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które doznały szkód we własnym lub dzierżawionym gospodarstwie rolnym, dziale specjalnym produkcji rolnej lub gospodarstwie rybackim.
Podstawa prawna
Art. 3 ust. 2 pkt 2 – 11a ustawy z 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniu upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz.U. nr 150, poz. 1249 z późn. zm.).
Rozporządzenie ministra rolnictwa i rozwoju wsi z 13 września 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 (Dz.U. nr 169, poz. 1141 z późn. zm.).
Komunikat Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (www.arimr.gov.pl).