Czy sąd rejestrowy może orzec o rozwiązaniu spółki kapitałowej, czyli akcyjnej, lub z ograniczoną odpowiedzialnością, która jest już wpisana do KRS?
Tak, ale tylko w wyjątkowych okolicznościach. O rozwiązaniu spółki sąd orzeka na wniosek osoby mającej interes prawny albo z urzędu.
Sąd rejestrowy może orzec o rozwiązaniu spółki, w przypadku gdy w ogóle nie zawarto jej umowy. Powołać można przykład spółki, która została zarejestrowana na podstawie dokumentu obejmującego jedynie wstępne uzgodnienia wspólników co do treści umowy spółki. Ponadto sąd rejestrowy może orzec o rozwiązaniu spółki, jeżeli określony w umowie przedmiot działalności jest sprzeczny z prawem. Podstawą do rozwiązania będzie również okoliczność, że umowa spółki nie zawiera postanowień dotyczących firmy, przedmiotu działalności spółki, kapitału zakładowego lub wkładów. Inna sytuacja, w której ustawodawca nakazuje rozwiązać spółkę, sprowadza się do tego, że wszystkie osoby zawierające umowę spółki nie miały zdolności do czynności prawnych. Przykładowo, wszystkie osoby zawierające umowę spółki były pozbawione zdolności do czynności prawnej z uwagi na wiek (miały poniżej 13 lat) albo całkowite ubezwłasnowolnienie.
W przypadku wystąpienia którejkolwiek z tych okoliczności sąd w pierwszej kolejności ustali, czy stwierdzony brak da się usunąć. Jeżeli braki nie zostaną usunięte w wyznaczonym terminie, sąd rejestrowy może, po uprzednim wezwaniu zarządu do złożenia oświadczenia, wydać postanowienie o rozwiązaniu spółki. Jeżeli stwierdzone braki w ogóle nie mogą być usunięte, sąd orzeka o rozwiązaniu spółki. Z powodu opisanych braków spółka nie może być jednak rozwiązana, jeżeli od jej wpisu do KRS upłynęło pięć lat.
Poza opisanymi powyżej przypadkami sąd może wyrokiem orzec rozwiązanie spółki z o.o. na żądanie wspólnika lub członka organu spółki, jeżeli osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe albo jeżeli zaszły inne ważne przyczyny wywołane stosunkami spółki, lub na żądanie organu państwowego, jeżeli działalność spółki naruszająca prawo zagraża interesowi publicznemu.