Koszty postępowania mediacyjnego zawsze ponoszą strony sporu. Trzeba to zmienić – postuluje rzecznik praw obywatelskich.

„Wiele osób nie decyduje się na skorzystanie z możliwości mediacji, obawiając się konieczności pokrycia związanych z tym kosztów” – pisze w wystąpieniu do ministra sprawiedliwości prof. Irena Lipowicz, rzecznik praw obywatelskich.

Dziś mediacja nie cieszy się w Polsce zbyt dużym zainteresowaniem. Tezę tę potwierdzają dane resortu sprawiedliwości. Wynika z nich, że spraw, w których umorzono postępowanie na skutek zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem, było w zeszłym roku tylko 148. Sądy natomiast skierowały strony na mediację w 2196 sprawach cywilnych.

Tak małe zainteresowanie tym sposobem rozwiązywania sporów wynika z tego, że wielu osobom bardziej opłaca się prowadzić spór przed sądem, niż skorzystać z mediacji. Wszystko dlatego, że w przypadku postępowania sądowego mogą się ubiegać o zwolnienie od kosztów sądowych. Tymczasem przy mediacji jej koszty zawsze ponoszą strony sporu.

„W tej sytuacji wiele osób nie decyduje się na skorzystanie z możliwości mediacji, obawiając się konieczności pokrycia związanych z tym kosztów” – pisze w swoim wystąpieniu Irena Lipowicz.

Jej zdaniem, aby to zmienić, należy do naszego porządku prawnego wprowadzić przepis umożliwiający stronom ubieganie się o zwolnienie od kosztów związanych z prowadzeniem postępowania pojednawczego.

Mediacja miała być alternatywą dla długiego, kosztownego i sformalizowanego postępowania sądowego. Tymczasem ustawodawca stworzył barierę ekonomiczną zniechęcającą do skorzystania z pojednawczego sposobu rozwiązywania sporów.

Ponadto RPO podkreśla, że wprowadzenie mechanizmu, który umożliwiłby zwolnienie od kosztów przeprowadzonej mediacji, mogłoby przyczynić się do szybszego zakończenia postępowania, co za tym idzie do oszczędności Skarbu Państwa.

Z tych właśnie względów rzecznik zwrócił się do ministra sprawiedliwości o podjęcie działań legislacyjnych zmierzających do wprowadzenia takich uregulowań prawnych, które umożliwią osobom decydującym się na mediację uzyskanie zwolnienia od jej koszów na zasadach analogicznych jak w przypadku kosztów sądowych.