TEZA: Skargę na uchwałę rady gminy o wygaśnięciu mandatu wójta po tym, jak wcześniej sąd stwierdził złożenie przez niego fałszywego oświadczenia lustracyjnego, wnosi się do sądu administracyjnego za pośrednictwem organu.
STAN FAKTYCZNY
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie odrzucił skargę byłego wójta na uchwałę Rady Gminy S. stwierdzającą wygaśnięcie przysługującego mu mandatu. Zrobił to z uwagi na prawomocny wyrok sądu okręgowego, w którym to sąd stwierdził, że wójt złożył niezgodne z prawdą oświadczenie lustracyjne oraz orzekł utratę prawa wybieralności na okres trzech lat.
Skarga została wniesiona z uchybieniem terminu siedmiu dni określonego w art. 27 ust. 1 ustawy z 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta (Dz.U. z 2010 r., nr 176, poz. 1191). Ponadto została wniesiona wprost do sądu administracyjnego, a nie za pośrednictwem organu, który wydał kwestionowaną uchwałę. Były wójt wniósł skargę kasacyjną wskazując, że skargę na uchwałę wnosi się bezpośrednio do sądu administracyjnego. Ponadto twierdził on, że uchwałę rady gminy doręczono mu bez pouczenia, że skargę należy wnieść za pośrednictwem organu.
UZASADNIENIE
Czym innym jest określenie terminu do wniesienia skargi, a czym innym tryb wnoszenia skargi za pośrednictwem organu. Z art. 54 par. 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wynika, że skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi. Oznacza to, że skarga do sądu administracyjnego jest wniesiona w terminie, jeżeli w ustawowo określonym czasie zostanie wniesiona do organu, którego działanie lub bezczynność jest przedmiotem skargi. Wymóg wnoszenia skargi za pośrednictwem organu powoduje, że skarga wniesiona bezpośrednio do sądu jest obarczona wadą. W takim przypadku sąd jest zobowiązany przesłać skargę organowi celem nadania jej prawidłowego biegu stosownie do przepisu art. 54 par. 1 ustawy 25 lipca 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1269 z późn. zm.). Taki tryb wnoszenia skargi obowiązuje od 1 stycznia 2004 r. i ma zastosowanie także do skarg na uchwały organów samorządu terytorialnego, chyba że ustawa szczególna stanowi inaczej.
W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, jako przykład przepisów szczególnych, które regulują wnoszenie skargi bezpośrednio do sądu administracyjnego, wskazano ustawę z 5 lipca 1990 r. – Prawo o zgromadzeniach. Stosownie do art. 13 tej ustawy skargi na decyzje w sprawach zgromadzeń wnosi się bezpośrednio do sądu administracyjnego w terminie trzech dni od dnia doręczenia decyzji. Dodatkowo można wskazać ustawę z 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, która w art. 30c ust. 2 stanowi, że skarga jest wnoszona bezpośrednio do właściwego wojewódzkiego sądu administracyjnego. Oznacza to, że skarga jest wnoszona bezpośrednio do sądu administracyjnego, a nie za pośrednictwem organu, jeżeli wynika to z przepisów szczególnych. Tymczasem ustawa o bezpośrednim wyborze wójta nie reguluje trybu wnoszenia skargi. Z art. 27 ust. 1 tej ustawy wynika jedynie, że od uchwały rady gminy o wygaśnięciu mandatu wójta zainteresowanemu służy skarga do sądu administracyjnego w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia uchwały. Tak więc przepis ten określa termin do wniesienia skargi, a nie to, czy skarga jest wnoszona bezpośrednio do sądu, czy za pośrednictwem organu.
Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 kwietnia 2011 r., sygn. akt II OSK 648/11