TEZA: Organ stanowiący samorządu nie może podejmować czynności, które należą do sfery wykonawczej. Takie działanie stanowi naruszenie konstytucyjnej zasady podziału organów gminy na stanowiące i wykonawcze.
STAN FAKTYCZNY
Rada Miejska w Goniądzu podjęła uchwałę zmieniającą uchwałę nadającą Statut Gminnemu Ośrodkowi Kultury w Goniądzu. Radni w par. 2 pkt 4 uchwały określili, iż konkurs na stanowisko dyrektora przeprowadzany jest przez burmistrza Goniądza w oparciu o zasady określone w regulaminie konkursu uchwalonego przez radę miasta.
UZASADNIENIE
W ocenie wojewody przyjęte przez radę miasta rozwiązanie narusza m.in. konstytucyjną zasadę podziału organów jednostek samorządu terytorialnego na stanowiące i wykonawcze oraz zasadę legalizmu wynikającą z treści art. 7 Konstytucji RP w związku z art. 30 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. nr 142 poz.1591 z późn. zm.). Analizując uchwałę rady miasta wojewoda przywołał stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego zawarte w wyroku z 14 października 2009 r., (sygn. akt I ISK/347/09), zgodnie z którym takie rozwiązanie należy uznać za pozbawione jakiejkolwiek podstawy prawnej i nieuwzględniające ani struktury władzy gminnej, ani relacji pomiędzy organami gminy.
Zdaniem NSA podział kompetencji pomiędzy organy gminy, stanowiący i wykonawczy, w związku z organizowaniem i prowadzeniem działalności kulturalnej jest klarowny. Rada gminy jako organ stanowiący w myśl art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. h ustawy o samorządzie gminnym podejmuje uchwały w sprawie tworzenia i likwidacji gminnych jednostek organizacyjnych (a to pojęcie obejmuje także gminne ośrodki kultury), a zgodnie z art. 30 ww. ustawy wójt (burmistrz, prezydent) wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone przepisami prawa, a do jego zadań w szczególności należy zatrudnianie
i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. Okoliczność, że zatrudnianie i zwalnianie kierowników tych jednostek może następować w szczególnym trybie, np. poprzez przeprowadzenie konkursu, nie ma żadnego wpływu na zakres kompetencji wójta. Takie kompetencje w strukturze jednostek samorządowych wiąże się właśnie z organem wykonawczym. Innym słowy to, że radzie gminy przysługuje domniemanie kompetencji (należą do niej wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej), nie oznacza, że może ona wkraczać w kompetencje wykonawcze przypisane art. 30 ustawy o samorządzie gminnym właśnie organowi wykonawczemu. W ocenie wojewody oznacza to, że jedynie burmistrz jest organem uprawnionym do przyjęcia niniejszego regulaminu, a tym samym do ogłoszenia konkursu, powołania komisji konkursowej i wyłonienia dyrektora Gminnego Ośrodka Kultury. Jest to wyłączna domena organu wykonawczego gminy, należąca do sfery uprawnień ściśle wyznaczonych przepisami obowiązującego prawa. Ponadto należy zauważyć, iż wydane na podstawie art. 16 ust. 6 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej rozporządzenie ministra kultury z 30 czerwca 2004 r. w sprawie organizacji i trybu przeprowadzania konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora instytucji kultury (Dz.U. nr 154, poz. 1629) w całości wyznacza ramy takiego postępowania konkursowego oraz stanowi podstawę działania organu wykonawczego gminy w tym zakresie.
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody podlaskiego z 17 grudnia 2010 r., NK.II.DM.0911-194/2010