Sąd rejonowy prawomocnym wyrokiem wymierzył Ignacemu D. grzywnę oraz zasądził koszty sądowe na rzecz Skarbu Państwa. Wyrok został opatrzony klauzulą wykonalności i komornikowi zlecono egzekucję należności. Ignacy D. złożył zażalenie, kwestionując zasadność egzekucji i domagając się uchylenia klauzuli wykonalności.
Zdaniem Sądu Okręgowego w Lublinie Regulamin urzędowania sądów powszechnych, wbrew uregulowaniom kodeksowym, zwalnia sąd z obowiązku sporządzenia postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności, co jest niezgodne z konstytucją.
– Minister sprawiedliwości w nadanym regulaminie urzędowania sądów powszechnych przekroczył swoje kompetencje – twierdził Artur Achramowicz, sędzia składający wniosek do trybunału.
Postępowanie o nadanie klauzuli wykonalności nie jest postępowaniem technicznym, ale sądowym.
– Rozwiązanie umożliwiające sądom odstąpienie od orzekania w sprawach o nadanie klauzuli wykonalności jest sprzeczne z konstytucją – powiedział prokurator Andrzej Stankowski. – Te regulacje powinny być tylko w kodeksie postępowania cywilnego.
Przedstawicielka Ministerstwa Sprawiedliwości była zdania, że zaskarżony przepis regulaminu mieści się w kompetencjach ministra.
– Sądy badają w takich sytuacjach tylko to, czy tytuł egzekucyjny uprawnia do egzekucji i czy orzeczenie jest prawomocne lub natychmiast wykonalne – tłumaczyła Alicja Szkotnicka z Ministerstwa Sprawiedliwości.
Trybunał Konstytucyjny nie podzielił takiego stanowiska.
Sędzia sprawozdawca prof. Andrzej Rzepiński zaznaczył, że naruszone zostały zasady wydawania aktów wykonawczych (art. 92 par. 1 konstytucji).
– Regulamin dotyczy działalności administracyjnej, a nie jurysdykcyjnej sądów – mówił sędzia A. Rzepiński. – Działalność administracyjna definiowana jest jako wszelka aktywność zarządzająca i organizatorska sądów. Całość czynności związanych z nadaniem klauzuli wykonalności traktuje się jako postępowanie sądowe.
Konsekwencją wyroku TK jest uchylenie par. 182 regulaminu. Sądy będą jednak stosować reguły k.p.c. dotyczące nadania klauzuli wykonalności.
Sygnatura akt P 28/08