PRAWA KONSUMENTÓW - Pani Krystyna kupiła za pośrednictwem internetu telewizor plazmowy. Umowa zawarta w ten sposób należy do kategorii umów zawieranych na odległość, w związku z czym istnieje możliwość odstąpienia od takiej umowy w ciągu 10 dni.
Umowy na odległość to umowy zawierane bez jednoczesnej obecności obu stron, za pomocą środków porozumiewania się na odległość, czyli za pośrednictwem m.in. internetu, faksu albo telefonu.
Taki sposób zawarcia umowy powoduje, że trudno jest sprawdzić produkt czy też ocenić uczciwość sprzedawcy. Poza tym może się okazać, że np. zamówiona spódnica ma inny kolor niż ta, którą konsument widział w katalogu firmy. Dlatego zgodnie z prawem unijnym konsument kupujący na odległość w jednym z krajów Unii Europejskiej ma minimum 7 dni roboczych na odstąpienie od umowy bez podania przyczyny i zapłaty odstępnego. W przypadku sprzedaży towarów termin ten liczy się od dnia dostarczenia produktu, natomiast w przypadku sprzedaży usług od daty zawarcia umowy.

Skuteczne odstąpienie

Termin na zwrot towaru zakupionego na odległość biegnie, w przypadku gdy przedsiębiorca dopełnił obowiązków informacyjnych względem kupującego, np. powiadomił go o możliwości odstąpienia od umowy poprzez postanowienie w umowie lub katalogu. Przedsiębiorca nie może zastrzec w umowie, że odstąpienie będzie możliwe tylko za zapłatą określonej sumy pieniężnej. Aby skutecznie odstąpić od umowy zawartej na odległość, wystarczy wysłanie do przedsiębiorcy oświadczenia przed upływem tego terminu. Takie oświadczenie najlepiej wysłać listem poleconym, ponadto należy zachować potwierdzenie nadania listu i potwierdzenie odbioru przesyłki przez przedsiębiorcę. W razie skorzystania przez konsumenta z prawa odstąpienia umowa jest uważana za niezawartą, a konsument jest zwolniony z wszelkich zobowiązań. To, co strony świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu. Zwrot powinien nastąpić niezwłocznie, nie później niż w terminie czternastu dni. Jeżeli konsument dokonał jakichkolwiek przedpłat, należą się od nich odsetki ustawowe od daty dokonania przedpłaty.

Wyjątki od reguły

Nie wszystko, co zostanie kupione przez konsumenta za pośrednictwem internetu czy też innych środków porozumiewania się na odległość, można zwrócić, powołując się na prawo do odstąpienia od umowy zawieranej w ten sposób. Prawo przewiduje szereg wyjątków od tej zasady. Konsument nie może odstąpić od umowy bez ponoszenia kosztów m.in. w przypadku umów:
● o świadczenie usług, których wykonywanie rozpoczęło się za zgodą konsumenta przed upływem terminu do odstąpienia, np. konsument zamówił telefonicznie internet, który na jego prośbę podłączono mu jeszcze tego samego dnia, w którym została podpisana umowa;
● o dostawę towarów wyprodukowanych według życzenia konsumenta, wyraźnie dostosowanych indywidualnie do potrzeb klienta, np. konsument zamówił przez internet uszycie smokingu według własnego projektu;
● o dostawę prasy, np. konsument zdecydował się na prenumeratę gazety czy czasopisma i nagle zmienia zdanie;
● o dostawę towarów, które z uwagi na swój charakter nie mogą być odesłane, ulegają szybkiemu zepsuciu bądź mają krótki termin przydatności do użycia, np. konsument kupił w delikatesach internetowych żywność.
PRZYKŁAD
Minimalny termin odstąpienia od umowy w krajach Unii wynosi 7 dni
Jeśli konsument kupuje przedmioty w zagranicznych sklepach internetowych, to w każdym kraju Unii Europejskiej obowiązuje minimalny termin 7 dni na odstąpienie. Ponadto niektóre państwa członkowskie ustaliły, że termin ten będzie znacznie dłuższy, np. w Czechach, Danii czy Belgii termin ten wynosi aż 14 dni. Jeśli zakupy na odległość robione są w polskim sklepie internetowym, konsument ma 10 dni na odstąpienie od takiej umowy.
Podstawa prawna
Ustawa z 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz.U. z 2000 r. nr 22, poz. 271 ze zm.).