Osoby korzystające z gruntu Skarbu Państwa nie mogą się domagać wyznaczenia dogodnych dla nich terminów spłaty zadłużenia
Użytkownik wieczysty zalegający z płatnościami za użytkowanie gruntów Skarbu Państwa nie może starać się o rozłożenie na raty takich należności.
Ministerstwo Finansów, a w ślad za nim urzędnicy jednostek samorządowych twierdzą, iż przepisy ustawy o finansach publicznych nie znajdują zastosowania do wierzytelności z tytułu opłat za wieczyste użytkowanie gruntów będących własnością Skarbu Państwa. W skutek takiej wykładni użytkownicy wieczyści, korzystający z gruntów Skarbu Państwa, w przeciwieństwie do tych, którzy korzystają z ziem np. gminy, domagając się rozłożenia zaległych opłat za użytkowanie wieczyste na raty, mogą liczyć jedynie na wyrozumiałość sędziego.
– Po skierowaniu sprawy na drogę sądową zainteresowani mogą powołać się na przepis, zgodnie z którym w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie – wyjaśnia radca prawny Halina Kwiatkowska, partner w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy, Oddział w Krakowie.
Takie rozwiązanie nie tylko wiąże się z niedogodnościami, ale także dodatkowymi kosztami wynikającymi z narastających odsetek czy kosztów procesu itd.

Raty dla gminy

Zgodnie z ustawą o finansach publicznych w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem dłużnika lub interesem publicznym należności mające charakter cywilnoprawny, przypadające jednostce samorządu terytorialnego lub jej jednostkom podległym, mogą być umarzane albo ich spłata może być odraczana lub rozkładana na raty na zasadach określonych przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego (np. radę gminy).
– Opłaty za użytkowanie wieczyste bez wątpienia mają cywilnoprawny charakter, a zatem ich spłata może być w tym trybie m.in. rozkładana na raty w oparciu o szczegółowe zasady określane uchwałą organu stanowiącego samorządu terytorialnego – twierdzi Halina Kwiatkowska.
Tym bardziej że ustawowa przesłanka ważnego interesu dłużnika lub interesu publicznego jest stosunkowo łatwa do uprawdopodobnienia. W praktyce zasada ta nie jest stosowana do gruntów Skarbu Państwa.

Skarb Państwa

Wszystko dlatego, że ustawa o finansach publicznych wprost nie wymienia Skarbu Państwa jako podmiotu, na rzecz którego należności miałyby bezpośrednio przypadać. Resort finansów twierdzi, że nie ma ona zastosowania do opłat za użytkowanie wieczyste.
– Z poglądem tym trudno się zgodzić, gdyż ta sama ustawa stanowi, że organem właściwym do umarzania, odraczania lub rozkładania na raty spłaty należności cywilnoprawnych w odniesieniu do należności Skarbu Państwa jest minister właściwy do spraw Skarbu Państwa – mówi Halina Kwiatkowska.
Zdaniem ministerstwa, ustawa o gospodarce nieruchomościami przewiduje odrębną procedurę dotyczącą m.in. rozkładania opłat na raty, co wyłącza zastosowanie regulacji z ustawy o finansach publicznych. Także i z tym poglądem nie wszyscy się zgadzają.
– Problematyka ta w ustawie o gospodarce nieruchomościami uregulowana jest jedynie fragmentarycznie, a zatem w pozostałym zakresie powinny znaleźć zastosowanie przepisy ustawy o finansach publicznych – argumentuje Halina Kwiatkowska.
Ważne!
Prawo do rozłożenia na raty zaległych płatności za użytkowanie wieczyste mają osoby, które korzystają z gruntów jednostek samorządów terytorialnych