Uproszczenie zasad uczestniczenia policjantów, w tym antyterrorystów, we wspólnych operacjach na terytorium innego państwa Unii Europejskiej - zakłada nowelizacja ustawy o policji, nad którą trwają prace w parlamencie.

"Chodzi o sytuacje, które wymagają szybkich reakcji odpowiednich służb, takich jak potrzeba ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego, zapobieganie przestępczości, zgromadzenia, imprezy masowe, klęski żywiołowe" - tłumaczy wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Adam Rapacki.

Obecnie o wysłaniu policjantów na terytorium innego państwa - w formie kontyngentów - decyduje rząd. Istnieje także możliwość działania polskich policjantów na terytorium innego państwa na mocy porozumień dwustronnych. Taka umowa obowiązuje np. między Polską i Chorwacją. "Polscy funkcjonariusze uczestniczą we wspólnych patrolach z policjantami chorwackimi" - powiedział rzecznik komendanta głównego policji Mariusz Sokołowski.

W myśl nowych przepisów decyzję o wysłaniu funkcjonariuszy do innego kraju ma podejmować komendant główny policji oraz szef MSWiA - na prośbę danego państwa. Jak wyjaśnia Rapacki, będzie to dotyczyć sytuacji nadzwyczajnych, które wymagają szybkiej reakcji odpowiednich służb, m.in. policyjnych pododdziałów antyterrorystów.

Specjalne oddziały policji państw UE współpracują od kilku lat

Wiceminister przypomniał, że specjalne oddziały policji poszczególnych państw Unii współpracują ze sobą od kilku lat. Biuro Operacji Antyterrorystycznych KGP, jako centralna jednostka specjalna, działa w unijnej grupie zadaniowej Atlas.

Nowe przepisy uwzględniają decyzję Rady Unii Europejskiej z 23 czerwca 2008 r. w sprawie "usprawnienia współpracy pomiędzy specjalnymi jednostkami interwencyjnymi państw członkowskich Unii Europejskiej w sytuacjach kryzysowych". Umożliwia ona od 1 stycznia 2009 r. udzielenie pomocy przez jednostkę policyjną należącą do Atlasu innemu państwu europejskiemu, w przypadku wystąpienia danego państwa z prośbą o pomoc.

Jednostka przybywająca z pomocą jest zobowiązana przestrzegać prawa obowiązującego w goszczącym ją państwie, natomiast koszty wynikające z jej interwencji pokrywa państwo zapraszające. Choć decyzja weszła już w życie, jeszcze nigdy nie została zastosowana.

Obecnie w skład Atlasu wchodzi 35 specjalnych jednostek policyjnych z 27 państw UE, powołanych do zwalczania terroryzmu. W pracach Atlasu uczestniczą także jednostki z Norwegii oraz Szwajcarii, jednakże jako reprezentanci państw spoza UE nie mają prawa głosu oraz nie korzystają z unijnego dofinansowania. Inicjatorem stworzenia Grupy Atlas jest belgijska jednostka DSU, która powstała w 2001 roku.