Starosta i wojewoda może zawrzeć z inspektorem nadzoru budowlanego porozumienie w sprawie powierzenia mu wykonywania zadań z zakresu prowadzenia postępowań w sprawie oddania do użytkowania dróg publicznych. Starosta i wojewoda nie mają zatem obowiązku osobistego prowadzenia takich postępowań.
Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz.U. z 2008 r. nr 193, poz. 1194 ze zm.) wynika, że wojewoda w przypadku dróg krajowych i wojewódzkich wydaje decyzję o pozwoleniu na użytkowanie drogi na zasadach i w trybie przepisów prawa budowlanego. Nie oznacza to jednak, że w każdym przypadku organy te muszą rozstrzygać te sprawy samodzielnie. Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1592 ze zm.) – w odniesieniu do starosty oraz ustawa z 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz.U. nr 31, poz. 206) – w odniesieniu do wojewody, zawierają bowiem przepisy regulujące kwestię udzielania upoważnień do załatwiania spraw w imieniu tych organów.

Upoważnienia starosty

Uprawnienia starosty w zakresie udzielania upoważnień do wydawania w jego imieniu decyzji administracyjnych reguluje art. 38 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym. Zgodnie z treścią tego przepisu starosta może upoważnić wicestarostę, poszczególnych członków zarządu powiatu, a także pracowników starostwa, powiatowych służb, inspekcji i straży oraz kierowników jednostek organizacyjnych powiatu do wydawania w jego imieniu decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości powiatu. Należy więc przyjąć, że powiatowy inspektor nadzoru budowlanego pozostaje pracownikiem powiatowej inspekcji, o której mowa w art. 38 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym. W konsekwencji, zdaniem Departamentu Prawnego MSWiA, można uznać, że przywołany przepis ustawy o samorządzie powiatowym może stanowić podstawę upoważnienia przez starostę powiatowego inspektora nadzoru budowlanego do przeprowadzania postępowań w sprawie oddania do użytkowania dróg publicznych.
Dodatkowo, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, powiat może zawierać z organami administracji rządowej porozumienia w sprawie wykonywania zadań publicznych z zakresu administracji rządowej. Dopuszczalne jest zatem zawarcie porozumienia administracyjnego w sprawie powierzenia wykonywania zadań dotyczących oddawania do użytkowania dróg pomiędzy starostą a powiatowym inspektorem nadzoru budowlanego, który pozostaje organem administracji rządowej.
Zarządcy
Dla poszczególnych kategorii dróg publicznych zarządcami są:
● generalny dyrektor dróg krajowych i autostrad dla dróg krajowych,
● zarządy województw dla dróg krajowych i wojewódzkich w miastach na prawach powiatu – zarządy miast dróg wojewódzkich,
● zarządy powiatów dla dróg powiatowych
● zarządy gmin dla innych dróg.



Zadania wojewody

Podobnie sytuacja wygląda w przypadku wojewody. Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie wojewoda może powierzyć prowadzenie, w jego imieniu, niektórych spraw z zakresu swojej właściwości jednostkom samorządu terytorialnego lub organom innych samorządów działających na obszarze województwa, kierownikom państwowych i samorządowych osób prawnych oraz innych państwowych jednostek organizacyjnych funkcjonujących w województwie. Takie powierzenie następuje na podstawie porozumienia wojewody odpowiednio z organem wykonawczym jednostki samorządu terytorialnego lub kierownikiem państwowej i samorządowej osoby prawnej albo innej państwowej jednostki organizacyjnej, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie.
Dopuszczalne jest zatem zakwalifikowanie wojewódzkiego inspektoratu nadzoru budowlanego do kategorii innych państwowych jednostek organizacyjnych funkcjonujących w województwie. Możliwe jest więc zawarcie pomiędzy wojewodą a wojewódzkim inspektoratem nadzoru budowlanego, reprezentowanym przez wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego, porozumienia administracyjnego w sprawie powierzenia przez wojewodę wykonywania zadań w zakresie oddawania do użytkowania dróg publicznych.

Zawieranie porozumień

Zgodnie zatem z wykładnią przepisów dokonaną przez Departament Prawny i Departament Administracji Publicznej MSWiA dopuszczalne jest zawieranie przez starostów i wojewodów z odpowiednio powiatowymi inspektorami nadzoru budowlanego oraz wojewódzkimi inspektoratami nadzoru budowlanego porozumień w sprawie powierzenia tym podmiotom wykonywania zadań z zakresu prowadzenia postępowań w sprawie oddania do użytkowania dróg publicznych. Dodatkowo w odniesieniu do powiatowych inspektorów nadzoru budowlanego rozważyć należy możliwość udzielenia przez starostę upoważnienia dla tego organu do przeprowadzania postępowań w sprawie oddania do użytkowania dróg publicznych.
Orzecznictwo
Wypłata odszkodowania
Przepis art. 18 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych określa kryteria, według których następuje ustalenie wysokości odszkodowania. Kryteriami tymi są: stan nieruchomości na dzień wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi oraz wartość rynkowa nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. Zatem jest to przepis szczególny w stosunku do regulacji art. 130 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami – wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 stycznia 2009 r., sygn. akt I OSK 29/2008.
Podstawa prawna
Stanowisko Departamentu Prawnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, uzgodnione z Departamentem Administracji Publicznej MSWiA z 22 września 2009 r. w sprawie upoważnienia przez starostów oraz wojewodów powiatowych i wojewódzkich inspektorów nadzoru budowlanego do przeprowadzania postępowań dotyczących użytkowania dróg publicznych (DP-II-026-469/09/KS).