Zniesienie formy ochrony przyrody następuje m.in. w przypadku konieczności zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego. Aby można było mówić o bezpieczeństwie powszechnym, musi występować zagrożenie dla alternatywnie wielu osób albo musi to być zagrożenie w wielkich rozmiarach.
STAN FAKTYCZNY
Rada gminy na mocy swojej uchwały postanowiła wyłączyć spod ochrony prawnej dwie sztuki dębów szypułkowych. Pozbawienie drzew statusu pomników przyrody, zgodnie z par. 2 przedmiotowej uchwały, nastąpiło z uwagi na konieczność zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego.
Z UZASADNIENIA
Wojewoda, badając powyższą uchwałę, stwierdził, iż została ona podjęta z istotnym naruszeniem prawa, a w szczególności z art. 44 ust. 4 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. nr 92, poz. 880 ze zm.), zgodnie z którym zniesienie formy ochrony przyrody następuje w razie utraty wartości przyrodniczych, ze względu na które ustanowiono formę ochrony przyrody, lub w razie konieczności realizacji inwestycji celu publicznego lub zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego.
Z informacji udzielonych wojewodzie przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Łodzi wynikało, że w wyniku przeprowadzonych oględzin przedmiotowych drzew stwierdzono, że stan zdrowotny drzew jest doskonały, brak jest oznak posuszu, uszkodzeń mechanicznych oraz chorób.
W zaistniałej sytuacji brak było możliwości powołania się przez radę gminy w przedmiotowej uchwale na przesłankę, zgodnie z którą pozbawienie statusu pomnika przyrody następuje ze względu na konieczność zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego, ponieważ wskazane w uchwale drzewa nie zagrażają bezpieczeństwu powszechnemu.
Z wyjaśnień złożonych przez przewodniczącego rady gminy wynikało, iż kwestionowana uchwała została podjęta na prośbę właściciela działki, na której rosną przedmiotowe drzewa. Rada gminy po zapoznaniu się ze sprawą oraz mając na uwadze coraz częstsze anomalie pogodowe, zdecydowała znieść ochronę prawną nad dwoma drzewami ze względu na bezpieczeństwo ludzi tam przebywających. Zdaniem wojewody powyższe wyjaśnienia nie zasługiwały na uwzględnienie. Sformułowanie: bezpieczeństwo powszechne nie jest wprawdzie bezpośrednio definiowan, ale w kodeksie karnym w rozdziale XX – Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu, w art. 163 par. 1 określono, iż ponosi odpowiedzialność za przestępstwo ten, kto zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach. W związku z tym, aby można było mówić o bezpieczeństwie powszechnym, musi występować alternatywnie wiele osób albo zagrożenie w wielkich rozmiarach, co oznacza, że nie może być mowy w zaistniałej sytuacji o zagrożeniu bezpieczeństwa powszechnego.
Ponadto zgodnie z par. 134 pkt 1 w związku z par. 143 załącznika do rozporządzenia prezesa Rady Ministrów z 20 czerwca 2002 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej (Dz.U. z 2002 r. nr 100, poz. 908) podstawą wydania uchwały i zarządzenia jest przepis prawny, który upoważnia dany organ do uregulowania określonego zakresu spraw, co oznacza, że rada, podejmując przedmiotową uchwałę, powinna powołać się w podstawie prawnej również na ust. 3 art. 44 ustawy o ochronie przyrody.
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody łódzkiego nr PNK.I.0911/308/09