Kiedy rodzice podejmują decyzję o wyborze nazwiska swojego potomka?
Zasady ustalenia nazwiska dziecka określają przepisy art. 88 i 89 k.r.o. Pierwszy określa zasady ustalenia nazwiska dziecka, którego rodzice pozostają w związku małżeńskim. Drugi z tych przepisów nazwiska dziecka urodzonego poza małżeństwem. Dziecko pochodzące z małżeństwa nosi nazwisko będące wspólnym nazwiskiem małżonków. Jeżeli małżonkowie mają różne nazwiska, dziecko nosi nazwisko wskazane w ich zgodnych oświadczeniach. Małżonkowie mogą wskazać nazwisko jednego z nich albo nazwisko utworzone przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca dziecka (art. 88 par. 1 k.r.o.). Domniemanie, że dziecko pochodzi od męża matki zachodzi, jeżeli dziecko urodziło się w czasie trwania małżeństwa albo przed upływem 300 dni od jego ustania lub unieważnienia. Domniemania tego nie stosuje się, jeżeli dziecko urodziło się po upływie 300 dni od orzeczenia separacji (art. 62 par. 1 k.r.o.). Jeżeli dziecko urodziło się przed upływem 300 dni od ustania lub unieważnienia małżeństwa, lecz po zawarciu drugiego małżeństwa przez matkę dziecka, domniemywa się, że pochodzi ono od drugiego męża matki (art. 62 par. 2 k.r.o.).
Oświadczenia w sprawie nazwiska dziecka są składane jednocześnie z oświadczeniami o nazwiskach, które będą nosić małżonkowie. Jeżeli nie złożyli oni zgodnych oświadczeń w sprawie nazwiska dziecka, nosi ono nazwisko składające się z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca (art. 88 par. 2 k.r.o.). Przy sporządzeniu aktu urodzenia pierwszego wspólnego dziecka małżonkowie mogą złożyć przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego zgodne oświadczenia o zmianie wskazanego przez nich nazwiska dziecka (art. 88 par. 3 k.r.o.). Zasady te stosuje się do nazwiska dziecka, którego rodzice zawarli małżeństwo po urodzeniu się dziecka.
Jeżeli nie zachodzi domniemanie, że mąż matki jest ojcem dziecka, albo gdy domniemanie zostanie obalone, dziecko nosi nazwisko matki, chyba że sąd w wyroku ustalającym ojcostwo nada dziecku nazwisko ojca (art. 89 par. 2 k.r.o.). Dziecko, którego ojcostwo nie zostało ustalone, nosi zawsze nazwisko matki (art. 89 par. 3 k.r.o.). Jeżeli ojcostwo dziecka urodzonego poza małżeństwem zostało ustalone w drodze uznania przez ojca, dziecko nosi nazwisko wskazane w zgodnych oświadczeniach rodziców składanych jednocześnie z oświadczeniami do uznania ojcostwa. Rodzice mogą wskazać nazwisko jednego z nich albo nazwisko utworzone przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca dziecka. Jeżeli rodzice nie złożyli zgodnych oświadczeń w sprawie nazwiska dziecka, nosi ono nazwisko składające się z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca.
Jeżeli oboje rodzice są nieznani, dziecku nadaje nazwisko sąd opiekuńczy.
Podstawa prawna
Art. 88 i 89 ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. nr 9, poz. 59 z późn. zm.).