Na jakich zasadach działa program finansowego wsparcia budownictwa socjalnego? Kto może ubiegać się o wsparcie? Na jakiej wysokości dofinansowanie mogą liczyć beneficjenci?
Wojciech Deszczyński
naczelnik w Departamencie Funduszy Mieszkaniowych Banku Gospodarstwa Krajowego
W 2004 roku Bank Gospodarstwa Krajowego rozpoczął obsługę rządowego programu pilotażowego finansowego wsparcia budownictwa socjalnego, który w 2006 roku został przekształcony w program wieloletni. Jego celem jest zwiększenie zasobów mieszkaniowych dla osób najuboższych przy zapewnieniu określonych standardów technicznych i integracji społecznej najemców. Program ten ma również ułatwić gminom rozwiązanie problemu roszczeń odszkodowawczych właścicieli tych mieszkań, w stosunku do których nastąpiło wstrzymanie wykonania sądowych wyroków eksmisyjnych z powodu braku możliwości zapewnienia lokali socjalnych.
Środki na wsparcie programem są co roku przekazywane z budżetu państwa do Fundusz Dopłat, który obsługiwany jest przez BGK. O wsparcie mogą ubiegać się gminy i ich związki oraz przeznaczać je na pokrycie części kosztów koniecznych do utworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni, domów dla bezdomnych, a także lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy niestanowiących lokali socjalnych (lokale komunalne), ale pod warunkiem powiększenia zasobu lokali socjalnych lub mieszkań chronionych o lokale w liczbie i o łącznej powierzchni użytkowej co najmniej równej liczbie i łącznej powierzchni użytkowej lokali komunalnych.
Na finansowe wsparcie gmina może liczyć w przypadku stworzenia nowych zasobów mieszkaniowych na drodze:
● budowy budynku,
● remontu lub przebudowy budynku,
zmiany sposobu użytkowania budynku albo części,
● nabycia lokali mieszkalnych lub budynku mieszkalnego,
● nabycia lokali mieszkalnych połączonego z ich remontem lub budynku mieszkalnego połączonego z jego remontem.
Dofinansowanie jest możliwe także w przypadku pokrycia części kosztów przedsięwzięcia polegającego na tworzeniu lokali mieszkalnych przez towarzystwo budownictwa społecznego podnajmowanych osobom uprawnionym do otrzymania lokalu socjalnego, komunalnego lub mieszkania chronionego. Przy czym liczba lokali socjalnych tworzonych z udziałem inwestora (gminy, związku międzygminnego) nie może przekraczać połowy wszystkich lokali mieszkalnych znajdujących się w budynku.
Maksymalny udział finansowego wsparcia w kosztach przedsięwzięcia zależy od rodzaju tworzonego zasobu i rodzaju inwestycji i wynosi od 30 proc. do 50 proc. kosztów kwalifikowanych. Dotychczas finansowe wsparcie zostało udzielone na realizację 566 przedsięwzięć w kwocie 233,37 mln zł. Pozwoliło to na utworzenie prawie 12 tys. lokali i miejsc.
Wnioski o finansowe wsparcie należy składać do BGK dwa razy do roku: od 1 do 31 marca oraz od 1 do 30 września. Bank do końca półrocza, w którym otrzymał wniosek, przeprowadza jego ocenę oraz podejmuje decyzję co do jego kwalifikacji do udzielenia finansowego wsparcia. W przypadku zapotrzebowania przekraczającego środki Funduszu Dopłat przeznaczone na ten cel BGK kwalifikuje wnioski na podstawie wyników oceny punktowej przeprowadzonej według kryteriów określonych w przepisach wykonawczych do ustawy.