Czy ustawa o partnerstwie publiczno–prywatnym powoduje, że przedsięwzięcia w ramach takiej współpracy są realizowane częściej i w sposób bardziej wydajny? Jak przygotować projekt realizowany w ramach partnerstwa?

Ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym z 19 grudnia 2008 r., wprowadziła w stosunku do poprzedniej ustawy wiele zmian. Zwiększyła ona bowiem m.in. katalog podmiotów publicznych, które mogą uczestniczyć w partnerstwie, wprowadziła też bardziej ogólną definicję samego przedsięwzięcia, nie wiążąc go jedynie z realizacją zadania publicznego.

Mniej restrykcyjne warunki powodują, że wypracowanie najlepszej metody realizacji przedsięwzięcia leży przede wszystkim w gestii podmiotów zainteresowanych współpracą w ramach umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym. Złagodzone zostały bowiem przepisy dotyczące wymogu zgody ministra właściwego do spraw finansów publicznych w przypadku angażowania w przedsięwzięcie środków z budżetu państwa. Wysoki poziom zadłużenia samorządów oraz mniejsze od zakładanych wpływy budżetowe wymuszają poszukiwanie alternatywnych sposobów finansowania inwestycji, co stanowi dodatkową zachętę do rozważenia takiego modelu współpracy.

Realizacja projektów na zasadach partnerstwa pozwala na uzyskanie znacznych oszczędności. Dotyczą one zmniejszenia ogólnych kosztów przedsięwzięcia oraz kosztów eksploatacji. Możliwość osiągnięcia realnych korzyści uzależniona jest od odpowiedniego przygotowania zasad współpracy pomiędzy partnerem publicznym a prywatnym. Mimo braku ustawowego przymusu opracowywania wielu analiz przygotowanie do realizacji przedsięwzięcia powinno obejmować stworzenie biznesplanu wskazującego na najbardziej efektywną formułę realizacji, czyli zapewniającego najwyższą możliwą rentowność projektu.

Plan powinien obejmować także analizę ryzyka i jego podział między partnerów, uwzględniając optymalne źródła finansowania przedsięwzięcia. W wielu krajach współpraca podmiotów należących do sektora finansów publicznych oraz firm prywatnych odgrywa istotną rolę w rozwoju jednostek samorządowych. Partnerstwo z powodzeniem wykorzystywane jest do realizacji zadań służby zdrowia, szkolnictwa, obrony narodowej, w gospodarce komunalnej, mieszkaniowej, przy budowie obiektów sportowych, rozrywkowych czy nawet w sektorze penitencjarnym. Co istotne, partnerstwo publiczno-prywatne nie musi być tożsame z wielomilionowymi przedsięwzięciami. Wspólne projekty mogą dotyczyć każdego rodzaju współpracy, o ile będzie to uzasadnione ekonomicznie.

Najbardziej aktywne w stosowaniu modelu opartego na współpracy partnerskiej są takie państwa, jak: Wielka Brytania, Kanada, Australia, Francja czy Hiszpania. W Polsce styk sektora prywatnego z publicznym często wywołuje liczne kontrowersje. Dyskusja toczy się przede wszystkim wokół przejrzystości takiej współpracy. Mimo istniejącej od kilku lat ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym, przedsiębiorcy unikali jej stosowania, natomiast jednostki publiczne widziały w niej zbyt kosztowną i skomplikowaną procedurę.

Podstawa prawna
● Ustawa z 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz.U. z 2009 r nr 19, poz. 100)

PIOTR NĘDZEWICZ, konsultant w Departamencie Doradztwa Gospodarczego Grant Thornton Frąckowiak