Czy wójt, który w imieniu gminy brał udział w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy, może wystąpić z powództwem o stwierdzenie nieważności uchwały (podjętej w trakcie zgromadzenia)?
Michał Polak
radca prawny Urzędu Miasta Bydgoszczy
W myśl art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. f) ustawy o samorządzie gminnym kwestia tworzenia i przystępowania do tej spółki jest uzależniona od zgody rady. Z kolei, w myśl art. 31 ustawy o samorządzie gminnym, wójt kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz. W związku z tym orzecznictwo wskazuje na konieczność rozróżnienie sfery decydowania o dokonywaniu określonych czynności od wtórnej w stosunku do niej sfery reprezentacji (wyrok SN z 11 stycznia 2001 r., II CKN 327/99). W sferze kompetencji rady wójt jest związany jej aktami, niemniej jednak wyłącznie w jego gestii pozostaje przejawienie woli gminy na zewnątrz, np. zawarcie umowy spółki z o.o. Przysługujące wójtowi prawo reprezentacji obejmuje reprezentację gminy zarówno w sferze publicznoprawnej (ustrojowej), jak i cywilnoprawnej, a w obrębie tej ostatniej prawo to rozciąga się na czynności sądowe i pozasądowe. Obejmuje więc postępowanie przed wszelkimi sądami i organami administracji w sprawach, w których stroną postępowania jest gmina. Gmina jako akcjonariusz może wystąpić przeciwko spółce z powództwem o stwierdzenie nieważności uchwały walnego zgromadzenia sprzecznej z ustawą. Może to mieć miejsce, jeżeli:
● głosowała przeciwko uchwale, a po jej powzięciu zażądała zaprotokołowania sprzeciwu,
● bezzasadnie nie dopuszczono jej do udziału w walnym zgromadzeniu,
● nie była obecna na walnym zgromadzeniu, a zostało ono wadliwie zwołane lub powzięło uchwałę w sprawie nieobjętej porządkiem obrad.
W tej czynności za gminę działał będzie wójt jako jej organ uprawniony do reprezentacji. Zgodnie z cywilistyczną teorią organu oświadczenie woli piastuna organu (wójta) będzie poczytane za oświadczenie woli samej osoby prawnej (gminy). W sensie prawnym istnieje ono tylko jako oświadczenie osoby prawnej. Dlatego wójt będzie uprawniony do wystąpienia w imieniu gminy z powództwem o unieważnienie uchwały, podjętej na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy, w którym brał udział.
Podstawa prawna
Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.).
Ustawa z 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz.U. z 1997 r. nr 9, poz. 43 ze zm.).