Jeśli właściciel nieruchomości nie dojdzie do porozumienia z przedsiębiorcą energetycznym, a służebność przesyłu jest konieczna do korzystania z urządzeń przesyłowych, sprawę może rozwiązać sąd.
Służebność przesyłu gwarantuje zakładom energetycznym czy gazowniczym prawo do korzystania z nieruchomości, na których posadowione są urządzenia przesyłowe. Zazwyczaj służebność zostaje ustanowiona w drodze umowy zawartej pomiędzy właścicielem nieruchomości a przedsiębiorcą przesyłowym.

Treść umowy

– W umowie określa się zakres, w jakim przedsiębiorca może odpłatnie korzystać z nieruchomości, na której są zainstalowane lub mają być zainstalowane urządzenia przesyłowe. Strony umowy mają prawo swobodnie określić czynności, jakie przedsiębiorca może podejmować w stosunku do nieruchomości obciążonej służebnością przesyłu – wyjaśnia Dominik Sołtysiak, adwokat w BSJP Taylor Lessing.
W umowie powinny być także ustalone wysokość i zasady płatności wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości.

Brak porozumienia

W sytuacji braku porozumienia co do sposobu korzystania z nieruchomości oraz wysokości wynagrodzenia przedsiębiorca energetyczny ma jedynie możliwość ustanowienia służebności przesyłu na drodze sądowej. Przedsiębiorca, jak również właściciel nieruchomości (użytkownik wieczysty), może żądać ustanowienia służebności przesyłu przez sąd jedynie gdy jest ona konieczna do korzystania z urządzeń przesyłowych. Wnioskodawca powinien wykazać brak możliwości ustanowienia służebności w drodze umowy.
– Powyższa regulacja niezbyt fortunnie koresponduje z przepisami ustawy o gospodarce nieruchomości, które stanowią, że w przypadku braku zgody właściciela nieruchomości starosta może ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości – zauważa Dominik Sołtysiak.



Takie ograniczenie polega na udzieleniu zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń.
Wynagrodzenie za korzystanie z nieruchomości powinno być „odpowiednie”. W kodeksie cywilnym brak jest jednak jakichkolwiek wskazówek co do sposobu określenia wysokości tego wynagrodzenia.

Sąd ustali wynagrodzenie

– Wydaje się, że przy sądowym ustalaniu wysokości wynagrodzenia z tytułu służebności przesyłu można analogicznie zastosować zasady ustalania wynagradzania za ustanowienie służebności drogi koniecznej – uważa Dominik Sołtysiak.
Wiązać się to będzie m.in. z koniecznością przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego sądowego, co z pewnością będzie mieć wpływ na długość postępowania.
Podstawa prawna
Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 ze zm.).