Za zaostrzeniem kar dla nietrzeźwych kierowców oraz wprowadzeniem Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej opowiedziały się w środę wszystkie kluby poselskie. Posłowie debatowali nad dwoma projektami nowelizacji kodeksu karnego i kodeksu karnego wykonawczego.

Poselski projekt nowelizacji kodeksu zaostrza kary dla nietrzeźwych kierowców; rządowy - przewiduje utworzenie Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej.

Poselski projekt przewiduje wprowadzenie zakazu prowadzenia pojazdów na zawsze w przypadku gdy nietrzeźwy kierowca spowodował wypadek, którego skutkiem była śmierć osoby lub ciężki uszczerbek na zdrowiu. Projekt przewiduje też kary od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności w przypadku, gdy kierujący pojazdem w stanie nietrzeźwym lub pod wpływem środka odurzającego był wcześniej skazany za jazdę po pijanemu. Kary takie byłyby orzekane także w przypadku, gdy kierujący pojazdem złamał orzeczony czasowy zakaz.

Projekt przewiduje możliwość odstąpienia przez sąd od orzeczenia zakazu kierowania pojazdem; jednak zobowiązuje sąd do uzasadnienia takiej decyzji.

Grzegorz Karpiński (PO) zwrócił uwagę, że zgodnie z projektem sąd będzie miał obowiązek uzasadnienia, dlaczego chce odstąpić od wprowadzenia zakazu. Józef Zych (PSL), popierając zmiany, zaznaczył, że mogą zdarzyć się przypadki, kiedy osoba nietrzeźwa kieruje pojazdem, ale robi to w celu ratowania życia lub mienia dużej wartości, bądź gdy środek odurzający został jej podany bez jej wiedzy. Jego zdaniem projekt nie precyzuje, co należy robić w takich sytuacjach.

Kluby opowiedziały się także za utworzeniem Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej. Zgodnie z rządowym projektem z Funduszu będzie finansowana pomoc dla pokrzywdzonych i członków ich rodzin, a także dla odbywających karę pozbawienia wolności, zwalnianych z zakładów penitencjarnych oraz ich rodzin.

Powstanie jednego Funduszu wynikało - jak podkreślał wiceminister sprawiedliwości Zbigniew Wrona - "potrzeby większej jawności i przejrzystości" w gospodarowaniu środkami Funduszu; a także bardziej skutecznego egzekwowania zasądzonych środków. Pozwoli wydatkować środki na więcej celów, a także skuteczniej kontrolować ich przepływ.

Środki Funduszu są przeznaczane na: pomoc osobom pokrzywdzonym przestępstwem, pomoc medyczną, psychologiczną, rehabilitacyjną, prawną oraz materialną, pomoc postpenitencjarną osobom pozbawionym wolności, a także promowanie i wspieranie inicjatyw i przedsięwzięć służących poprawie sytuacji osób pokrzywdzonych przestępstwem, podejmowanie przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym i informacyjnym.

W 2007 roku na blisko 33 mln zł zasądzonych przez sąd na pomoc wyegzekwowano jedynie niespełna 7 mln zł. Fundusz ma być zasilany z orzeczonych przez sądy nawiązek oraz świadczeń pieniężnych, potrąceń w wysokości 20 proc. wynagrodzenia przysługującego za pracę skazanych, wykonania kar dyscyplinarnych, spadków, zapisów i darowizn, dotacji, zbiórek i innych źródeł.

Zgodnie z projektem sąd może orzec nawiązkę na rzecz Funduszu w przypadku skazania sprawcy za umyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu, albo za inne przestępstwo umyślne, którego skutkiem jest śmierć człowieka czy ciężki uszczerbek na zdrowiu.

Świadczenie na rzecz Funduszu do wysokości 60 tys. zł sąd może orzec, także odstępując od wymierzenia kary. Za pieniądze z Funduszu organizacje pozarządowe (np. stowarzyszenia, fundacje) będą tworzyć m.in. sieć pomocy ofiarom przestępstw. Dzięki niej każdy pokrzywdzony będzie mógł uzyskać niezbędne informacje, porady, pomoc prawną, psychologiczną czy socjalną. Ważnym elementem tego systemu będzie powołanie instytucji "opiekuna ofiary" - wolontariusza, który w miarę potrzeby będzie pomagał pokrzywdzonemu.

Według dotychczasowych rozwiązań, pieniądze z nawiązek można było przeznaczać jedynie na cele bezpośrednio związane z ochroną zdrowia, ochroną środowiska, udzielaniem pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych oraz ochroną dobra naruszonego lub zagrożonego przestępstwem.

Na realizację zadań z tego zakresu ma być ogłaszany konkurs ofert. Warunki tego konkursu określi minister sprawiedliwości w rozporządzeniu. Według danych Ministerstwa Sprawiedliwości w 2007 roku tylko 198 podmiotów z 642 znajdujących się w wykazie ministra sprawiedliwości, zajmujących się pomocą pokrzywdzonym przekazało w terminie sprawozdanie, dotyczące wydatkowania przekazanych im środków.

W trakcie sejmowej debaty Beata Kempa (PiS) apelowała, aby większą część środków przeznaczać dla pokrzywdzonych. Wiceminister Zbigniew Wrona zapewnił, że rozporządzenie ministra sprawiedliwości określi podział środków: na pomoc pokrzywdzonym i pomoc postpenitencjarną.