Działalność okienek kasowych będzie nadzorowana przez Komisję Nadzoru Finansowego. Usługa płatnicza zostanie wykonana w ciągu dwóch dni od dnia przyjęcia gotówki. Konsument zostanie poinformowany o możliwości odwołania zlecenia płatniczego.
Okienka kasowe, za pośrednictwem których swoje rachunki opłaca 35 proc. Polaków, zostaną poddane nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. Projekt ustawy o usługach płatniczych opublikowało właśnie Ministerstwo Finansów.
– Konsumenci będą mieli świadomość, że działalność instytucji płatniczej jest weryfikowana przez organ nadzoru – mówi dr Remigiusz Kaszubski ze Związku Banków Polskich. Dzięki temu nie będzie możliwe prowadzenie punktu usług płatniczych, a następnie nierealizowanie zleceń przez trzy miesiące i ucieczka z pieniędzmi – dodaje.
Działające dziś punkty opłat za rachunki, po spełnieniu ustawowych wymogów, będą mogły kontynuować swoją działalność w formie biur usług płatniczych. Maksymalny miesięczny obrót takich biur będzie mógł wynieść najwyżej 500 tys. euro, a zakres ich usług zostanie ograniczony do przekazu pieniężnego). Okienka kasowe, banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe będą też musiały wykonywać zlecenia płatnicze w dwa dni robocze.
– Krótsze terminy płatnicze będą wygodniejsze i bezpieczniejsze dla klientów – uważa Marta Chmielewska-Racławska z Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego.
Ograniczona wysokość opłat
Zgodnie z projektowanymi przepisami dostawca usług płatniczych będzie ponosił pełną odpowiedzialność co do zasady za wszystko, co dzieje się w trakcie realizacji płatności, aż do momentu uznania rachunku dostawcy usług płatniczych odbiorcy.
– Będzie to odpowiedzialność za dojście płatności, za opóźnienie, za potrącenia jakichkolwiek opłat z kwoty płatności – tłumaczy dr Krzysztof Korus z Kancelarii Prawnej deLege Korus, członek grupy roboczej Rady Rozwoju Rynku Finansowego przy Ministerstwie Finansów.
Projekt przewiduje też ograniczenie wysokości i dopuszczalności pobierania opłat za niektóre czynności związane ze świadczeniem usług płatniczych oraz wprowadza tzw. prawo zwrotu. Konsument może zakwestionować kwotę operacji kartą płatniczą w trybie tzw. preautoryzacji, jeśli w jego ocenie kwota obciążenia jest zawyżona.
Opłaty w dwa dni
Przy okazji zmienione zostaną przepisy ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych oraz ustawy prawo bankowe. Dotychczas pięciodniowy termin na wykonanie zlecenia zostanie skrócony do dwóch dni roboczych od dnia przyjęcia gotówki lub obciążenia rachunku bankowego posiadacza tego rachunku.
– Projektodawca przewiduje okresy przejściowe, z możliwością przedłużenia do trzech lub czterech dni na wykonanie zlecenia. Po upływie okresu przejściowego dostawcy usług płatniczych będą musieli się dostosować do europejskich standardów – mówi Marta Chmielewska-Racławska.
Nie dla wszystkich zmiana będzie trudna do wprowadzenia.
– Dotychczas termin na wykonanie zlecenia regulował nasz wewnętrzny regulamin. Wynosił on jeden dzień. Nic się więc u nas nie zmieni – mówi Olgierd Cyburg z Agencji Finansowej Skarbonka.
Zmianie ulegną też przepisy ustawy o opłatach abonamentowych. Zgodnie z nimi możliwy będzie pobór opłat abonamentowych przez wszystkich dostawców usług płatniczych.
Ubezpieczenie środków
Dzisiaj okienko kasowe może założyć praktycznie każdy. Wystarczy, że uzyska wpis do ewidencji działalności gospodarczej. Przedsiębiorcy tacy nie muszą posiadać umowy ubezpieczenia, gwarancji bankowej ani zabezpieczenia finansowego odpowiedniej wysokości.
To wszystko sprawia, że w przypadku, gdy taki pośrednik finansowy jest niewypłacalny lub nie przekazuje pieniędzy adresatowi w terminie, konsumentom trudno jest dochodzić np. zwrotu pieniędzy. Po wejściu w życie nowych przepisów instytucja płatnicza prowadząca obok świadczenia usług płatniczych usługi dodatkowe niepowiązane z usługami płatniczymi będzie musiała wprowadzić stosowne zabezpieczenia dla środków otrzymanych dla celów świadczenia usługi płatniczej, w szczególności separację tych środków, inwestycję wolnych środków w płynne aktywa niskiego ryzyka, ubezpieczenie, gwarancję bankową.
Informacje dla konsumenta
Projekt nakłada na instytucje świadczące usługi płatnicze konkretne wymogi informacyjne w stosunku do konsumenta.
– Konsument zostanie poinformowany o możliwości odwołania zlecenia płatniczego w szczególnych sytuacjach – tłumaczy dr Remigiusz Kaszubski.
Dodatkowo klient będzie bazował w swoich kontaktach z przedsiębiorcą oferującym usługi płatnicze na tzw. umowie ramowej, która będzie określała jego podstawowe prawa i obowiązki. Dziś kwestię tę reguluje wiele umów dotyczących poszczególnych instrumentów płatniczych.
Obecnie nie ma nadzoru
Dziś do zajmowania się usługami płatniczymi nie jest wymagane żadne zezwolenie, a KNF nie ma kontroli nad okienkami kasowymi. W konsekwencji za spóźnienia w realizacji rachunków za prąd, wodę czy abonament telewizyjny odpowiadają płatnicy tych usług, a nie pośrednik. Po wejściu w życie nowych przepisów firmy wykonujące usługi płatnicze będą musiały uzyskać zezwolenie KNF. Decyzja w przedmiocie zezwolenia zostanie wydana w terminie trzech miesięcy od daty otrzymania wniosku lub jego uzupełnienia. Instytucje płatnicze działające na podstawie zezwolenia będą korzystać z tzw. jednolitego paszportu europejskiego, pozwalającego na świadczenie usług w całej UE po uzyskaniu zezwolenia tylko w jednym państwie członkowskim. Z zastosowania zasady jednolitego paszportu będą natomiast wyłączone biura usług płatniczych.