MAREK CELEJ
dyrektor Wydziału Prawnego Krajowej Rady Sądownictwa
■ Czy możliwe jest ustalenie jednolitych kryteriów oceny sędziego?
- W moim przekonaniu nie ma możliwości jednoznacznego ustalenia takiego sposobu oceniania sędziów, aby był on uniwersalny. Inaczej bowiem ocenia się sędziego pracującego w pionie karnym, inaczej w sądzie cywilnym czy izbie pracy. Wypośrodkowanie tych mierników jest w praktyce niemożliwe.
■ Jak więc powinno się oceniać jakość pracy sędziów?
- Od samego początku działalności Krajowej Rady Sądownictwa trzeba było ustalić, jakie elementy należy brać pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o tym, kto może zostać sędzią, niezależnie od ustawowych kryteriów. To samo powinno dotyczyć kryteriów awansowania. Powinny się one zmieniać wraz ze zmianami sposobu funkcjonowania sądownictwa powszechnego. Na przestrzeni 18 lat działalności KRS wydawała uchwały co do kryteriów, jakimi powinni posługiwać się prezesi sądów celem właściwej oceny kandydata na wyższe stanowisko sędziowskie. Nie są one jednak źródłem prawa. Stanowią jedynie wskazówki dla prezesów, na co mają zwrócić uwagę przy ocenianiu kandydata i czego będzie wymagała KRS. Pamiętajmy też, że to nie prezesi sądów opiniują, lecz sędziowie wizytatorzy wskazani przez prezesa. Powinni więc przyjrzeć się liczbie zakończonych spraw, stabilności orzecznictwa, terminowości sporządzania uzasadnień, liczbie wyroków uchylonych przez wyższą instancję. Trzeba również uwzględnić takie przypadki, jak sprawa głośnej afery FOZZ, którą sędzia Andrzej Kryże prowadził przez cztery lata.
■ Jak obecnie wyłaniani są kandydaci do awansów?
- Rada zbiera opinie od prezesów, kolegiów sądów, zgromadzeń czy też ministra sprawiedliwości. Żadna z tych ocen nie jest wiążąca. Suma ocen pozwala na sformułowanie wniosku, że kandydat bardziej nadaje się na wyższe stanowisko sędziowskie. Do dokonania oceny sędziego nie służy nam tylko materiał wynikający z opinii na jego temat. Oprócz tego, bierzemy też pod uwagę kwestię dotyczącą etyki. Posługujemy się zbiorem zasad etyki zawodowej sędziów, a także informacjami na temat kandydata.
Rozmawiała KATARZYNA RYCHTER
Marek Celej, dyrektor Wydziału Prawnego Krajowej Rady Sądownictwa / DGP