Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu odrzuca dziewięć na dziesięć skarg wniesionych przez polskich obywateli. Z pomocą mają przyjść im gruntownie wyszkoleni w tym kierunku radcowie prawni.
Blisko 500 radców prawnych weźmie w najbliższym czasie udział w zorganizowanym przez Krajową Radę Radców Prawnych we współpracy z Helsińską Fundacją Praw Człowieka cyklu szkoleniowym, który ma ich gruntownie przygotować do występowania przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu (ETPCz).
– Lista radców, którzy zdobędą kompetencje do reprezentowania skarżących przed Trybunałem, zostanie umieszczona na stronie internetowej samorządu radcowskiego – mówi Maciej Bobrowicz, prezes Krajowej Izby Radców Prawnych.
Do zorganizowania szkoleń zmobilizowały radców fatalne statystyki. Od 1993 roku do ETPCz trafiło 32 tysiące spraw przeciwko Polsce. Ponad 29 tysiący z nich zostało uznanych przez Trybunał za niedopuszczalne. Do merytorycznego rozpoznania trafia więc jedynie co dziesiąta sprawa. Przyczyną takiego stanu jest fakt, iż skarga najczęściej sporządzana jest przez samego skarżącego. Nie bez znaczenia jest również ograniczona dostępność profesjonalnej pomocy. Wciąż także za mało jest prawników mających odpowiednie doświadczenie oraz znających zasady postępowania przed strasburskim Trybunałem. Zdaniem Macieja Bobrowicza osoby decydujące się na sporządzenie skargi zbyt rzadko korzystają z profesjonalnej pomocy prawnej.
– Duża liczba skarg nie zostaje przez Trybunał zarejestrowana, bo nie spełniają one wymogów formalnych. Drugą przyczyną uznania skargi za niedopuszczalną jest niewyczerpanie wszystkich krajowych środków odwoławczych – tłumaczy Maciej Bobrowicz.
Udział w projekcie ma podnieść kwalifikacje radców prawnych.
– Chcemy umożliwić radcom prawnym zdobycie specjalistycznej wiedzy z zakresu postępowania oraz orzecznictwa Trybunału, tak aby mogli skuteczniej reprezentować skarżących przed ETPCz – podsumowuje Maciej Bobrowicz.
Takie działania popiera Bernard Łukomski, partner w kancelarii Domański Zakrzewski Palinka. Jego zdaniem nawet najlepsza znajomość danego zagadnienia od strony materialno-prawnej oraz w pełni usprawiedliwione przekonanie o słuszności reprezentowanego przez pełnomocnika poglądu na daną kwestię, którą ma rozstrzygać zagraniczny sąd, nie jest gwarancją sukcesu.
– Do tego konieczna jest nie tylko dobra, ale po prostu bardzo dobra znajomość odpowiedniej procedury – wyjaśnia Bernard Łukomski.
Szkolenia radców prawnych rozpoczną się we wrześniu i potrwają do czerwca 2010 r. W każdej z 19 okręgowych izb radców prawnych odbędą się dwudniowe seminaria prowadzone przez specjalistów z zakresu postępowania przed ETPCz. Przygotowany zostanie również specjalny podręcznik adresowany do radców.
Podobne inicjatywy od lat prowadzone są przez Naczelną Radę Adwokacką. Jak zauważa Bartosz Grohman z NRA, od kilku lat problematyka związana z występowaniem przed Trybunałem w Strasburgu jest przedmiotem szkolenia aplikantów i doskonalenia zawodowego adwokatów. Zajęcia te przeprowadzane są przez praktyków specjalizujących się w tego rodzaju sprawach.
140 wyroków wydał ETPCz rozpatrując skargi z Polski w 2008 roku