Od lat osiemdziesiątych mieszkam, legitymując się przydziałem służbowym, w dużej kamienicy, której pierwotnym właścicielem był oddział straży granicznej. Nie wykupiłem jeszcze mego mieszkania, choć część lokali została już wyodrębniona i sprzedana. Odział straży granicznej został zlikwidowany. Budynek oddano do zasobu Skarbu Państwa. Kto wobec tego wykonuje teraz prawa właściciela? Czy można w tym domu ustanowić zarząd?

Tak. Nie tylko można w tym budynku ustanowić zarząd, ale nawet pewnie trzeba, ponieważ liczba lokali wyodrębnionych i niewyodrębnionych w kamienicy przekracza siedem. W takich wypadkach zarząd jest konieczny. Zgodnie bowiem z art. 20 ustawy o własności lokali, jeżeli lokali wyodrębnionych wraz z lokalami niewyodrębnionymi jest więcej niż siedem, właściciele powinni podjąć uchwałę o wyborze jedno- lub kilkuosobowego zarządu. Do tej czynności zobowiązany jest m.in. właściciel lokali jeszcze niewyodrębnionych czy niezbytych. Pan jednak - nie będąc właścicielem lokalu - nie ma ani obowiązku, ani uprawnień do głosowania w tej sprawie. Jeśli jednak zostanie zgłoszona pana kandydatura i jeśli zostanie pan wybrany, wolno panu pełnić rolę członka zarządu. Do tego ciała wykonawczego dużej wspólnoty mieszkaniowej wchodzą bowiem wyłącznie osoby fizyczne, wybrane spośród właścicieli lokali lub spoza ich grona. Zarząd zawsze kieruje sprawami wspólnoty i reprezentuje ją na zewnątrz i w stosunkach między wspólnotą a poszczególnymi właścicielami lokali. Takie kilkuosobowe gremium podejmuje czynności w drodze uchwały.
Proszę też pamiętać, że zarząd lub poszczególni jego członkowie mogą być w każdej chwili zawieszeni w czynnościach lub odwołani na mocy uchwały właścicieli lokali, którzy nawet nie muszą, jeżeli brać dosłownie regulację ustawową, uzasadniać swojej decyzji.
Jeśli natomiast chodzi o uprawnienia właścicielskie w stosunku do lokali niewyodrębnionych (mówiąc potocznie - jeszcze niesprzedanych w tym budynku), to skoro nieruchomość weszła do zasobu Skarbu Państwa, wykonuje je właściwy miejscowo starosta (właściwy według miejsca położenia nieruchomości). W miastach na prawach powiatu funkcję tę sprawuje prezydent. Obydwaj oni wykonują zadania zlecone administracji rządowej na podstawie art. 11 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami.
ALEKSANDRA MARSZAŁEK
radca prawny