Za ubytek lub uszkodzenie przesyłki pocztowej wysokość odszkodowania nie może być wyższa niż zadeklarowana wartość przesyłki. Za niezrealizowanie przekazu pocztowego przysługuje odszkodowanie w wysokości pięciokrotnej opłaty za nadanie.
W związku ze strajkiem pracowników Poczty Polskiej prawa konsumenta są naruszane. Zdarzają się doręczenia uszkodzonej przesyłki czy nawet niemożność nadania przesyłki listowej.
W przypadku naruszenia praw konsumenta przysługują mu trzy drogi dochodzenia swoich roszczeń od operatora pocztowego:
• postępowanie sądowe,
• postępowanie mediacyjne przed prezesem Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty,
• postępowanie przed stałym polubownym sądem konsumenckim przy prezesie Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty.
Wszystkie drogi dochodzenia roszczeń należy poprzedzić procedurą reklamacyjną na podstawie art. 62 ustawy z 12 czerwca 2003 r. Prawo pocztowe (Dz.U. nr 130, poz. 1188).
Wyłączenie odpowiedzialności
W art. 57 ust. 1 prawa pocztowego ustawodawca umieścił zasadę odpowiedzialności operatora oraz możliwość stosowania przepisów k.c. dotyczących odpowiedzialności operatorów za niewykonanie lub nienależyte wykonanie usługi pocztowej, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej. W ust. 2 cytowanego artykułu wskazane zostały przesłanki wyłączające odpowiedzialność operatora, tj:
• wskutek siły wyższej;
• wyłącznie z powodu naruszenia przez nadawcę lub adresata przepisów ustawy albo regulaminu świadczenia powszechnych usług pocztowych;
• wyłącznie z powodu szczególnej podatności przesyłanej rzeczy na uszkodzenia wynikającej z jej wad lub naturalnych właściwości.
Kiedy odszkodowanie
W przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania usługi pocztowej konsumentowi przysługuje odszkodowanie (art. 58 i 59 prawa pocztowego):
• za utratę przesyłki poleconej - w wysokości żądanej przez nadawcę, nie wyższej jednak niż 50-krotność opłaty pobranej przez operatora publicznego za traktowanie przesyłki jako przesyłki poleconej;
• za utratę paczki pocztowej - w wysokości żądanej przez nadawcę, nie wyższej jednak niż dziesięciokrotność opłaty pobranej za jej nadanie;
• za utratę przesyłki z zadeklarowaną wartością - w wysokości żądanej przez nadawcę, nie wyższej jednak niż zadeklarowana wartość przesyłki;
• za ubytek zawartości lub uszkodzenie paczki pocztowej lub przesyłki poleconej - w wysokości żądanej przez nadawcę lub w wysokości zwykłej wartości utraconych lub uszkodzonych rzeczy, nie wyższej jednak niż maksymalna wysokość odszkodowania;
• za ubytek zawartości przesyłki z zadeklarowaną wartością - w wysokości zwykłej wartości utraconych rzeczy;
• za uszkodzenie zawartości przesyłki z zadeklarowaną wartością - w wysokości zwykłej wartości rzeczy, których uszkodzenie stwierdzono.
• za niezrealizowanie przekazu przysługuje odszkodowanie w wysokości pięciokrotnej opłaty pobranej za jego nadanie. Kwota, którą chcieliśmy wysłać, zostaje również zwrócona.
W przypadku niewykonania usługi operator, niezależnie od należnego odszkodowania, zwraca w całości opłatę pobraną za wykonanie usługi.
Ustawodawca ograniczył wysokość odszkodowania wynikającego z art. 58 w ten sposób, iż wysokość odszkodowania nie może być wyższa niż zadeklarowana wartość przesyłki.
Przesyłka z wadą
W przypadku doręczania przesyłki pocztowej, która jest obarczona wadą, należy zgłosić ten fakt przy odbiorze przesyłki, gdyż roszczenie z tytułu nienależytego wykonania usługi pocztowej wygasa wskutek przyjęcia przesyłki bez zastrzeżeń. W przypadku ubytków lub uszkodzeń przesyłki, które nie były widoczne w czasie jej doręczania, przysługuje prawo do zgłoszenia takiego roszczenia w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia.
W związku ze strajkiem pracowników Poczty Polskiej powstaje pytanie, czy można żądać odszkodowania z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania usługi pocztowej od tego przedsiębiorstwa państwowego?
Moim zdaniem tak. Ponieważ Przedsiębiorstwo Państwowe Poczta Polska ma charakter przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, które wiedzie prym na rynku usług pocztowych jako monopolista, uważam, że można wystąpić z roszczeniem o odszkodowanie z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania usługi pocztowej (umowy) w trybie przepisów prawa pocztowego, jak i przepisów kodeksu cywilnego. Szczegółowy tryb reklamacyjny wymagany przepisami musi być wyczerpany.
