Odpowiadamy na najważniejsze pytania związane z procedurą administracyjną oraz sądową na podstawie tzw. tarczy antykryzysowej 3.0.

Posiedzenie niejawne nie odbędzie się, jeśli strona złoży sprzeciw

▶ Kiedy sąd może rozpoznawać sprawy na posiedzeniu niejawnym? I czy mogę się temu sprzeciwić?
Zgodnie z tarczą 3.0 sąd może rozpoznać sprawy w ten sposób, jeżeli:
a) przewodniczący uzna rozpoznanie sprawy za konieczne;
b) przeprowadzenie rozprawy lub posiedzenia jawnego mogłoby wywołać nadmierne zagrożenie dla zdrowia osób w nich uczestniczących;
c) nie można przeprowadzić rozprawy lub posiedzenia jawnego przez internet.
Niejawne posiedzenie nie odbędzie się jednak, jeżeli jedna ze stron sprzeciwiła się przeprowadzeniu takiego posiedzenia. Sprzeciw winien spełniać takie wymogi, jak każde pismo procesowe. A zatem należy go wnieść w terminie siedmiu dni od dnia odebrania zawiadomienia o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne. Wnosi się go w formie tradycyjnej – za pośrednictwem operatora pocztowego lub składając na biurze podawczym właściwego sądu. Obecnie nie jest jeszcze możliwe złożenie sprzeciwu w formie elektronicznej, za pośrednictwem chociażby e-maila. Jednakże trwają nad tym prace.
– Każdorazowo strona powinna zdecydować, czy złożenie przez nią sprzeciwu jest celowe. Wydaje się bowiem, że w niektórych kategoriach spraw materiał znajdujący się w aktach sprawy pozwala na procedowanie bez konieczności bezpośredniego udziału strony w czynnościach – mówi dr Karol Rusin, adwokat i wspólnik w kancelarii RWW.legal Rusin Wójcik.
Podstawa prawna
• art. 15zzs1 pkt 2 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374; ost.zm. Dz.U. poz. 875)

ODWIESZENIE BIEGU TERMINÓW OKREŚLONYCH PRZEPISAMI PRAWA ADMINISTRACYJNEGO

Jak liczyć czas na odwołanie od decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

▶ W sąsiedztwie mojej apteki ma powstać punkt zbierania surowców wtórnych, w tym złomu. Burmistrz wydał dla tego przedsięwzięcia decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach. Ze względu na dużą liczbę stron (15 osób) została ona ogłoszona w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu miasta 23 marca. Tarcza 3.0 odmroziła postępowania administracyjne. Kiedy upływa mi termin na złożenie odwołania?
Bieg terminu procesowego, tj. dotyczącego uznania zawiadomienia o wydaniu decyzji za skuteczne, został zawieszony 31 marca 2020 r. To z kolei zawiesiło termin na złożenie odwołania od ww. decyzji. Przepis ten został uchylony przez tarczę antykryzysową 3.0. Oznacza to, że zawieszone terminy zaczęły dalej biec. Zgodnie z art. 68 ust. 7 tarczy 3.0 terminy w postępowaniach, o których mowa w art. 15zzs specustawy, których bieg uległ zawieszeniu, biegną dalej po upływie siedmiu dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. Na gruncie tego przepis zarysował się spór, z jakim dniem terminy administracyjne zaczęły dalej biec. Według poglądu części ekspertów od 23 maja 2020 r. Według innej interpretacji – od 24 maja. Zwolennikiem tego pierwszego poglądu jest Ministerstwo Sprawiedliwości.
Wróćmy jednak do pytania. W myśl art. 74 ust. 3 ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku, jeżeli liczba stron postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach lub innego postępowania dotyczącego tej decyzji przekracza 10, stosuje się art. 49 kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.). Przepis ten z kolei stanowi, że zawiadomienie stron o decyzjach i innych czynnościach organu administracji publicznej może nastąpić w formie publicznego obwieszczenia, w innej formie publicznego ogłoszenia zwyczajowo przyjętej w danej miejscowości lub przez udostępnienie pisma w BIP na stronie podmiotowej właściwego organu administracji publicznej. Zawiadomienie uważa się za dokonane po upływie 14 dni od dnia, w którym nastąpiło publiczne obwieszczenie. Zatem zgodnie z zasadą wynikającą z art. 49 par. 2 k.p.a. w tego typu sprawach dla strony niebędącej inwestorem termin do złożenia odwołania od decyzji rozpoczyna bieg po upływie 14 dni od dokonania publicznego obwieszczenia o wydaniu decyzji (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 25 września 2019 r., sygn. akt IV SA/Po 391/19). Przyjmując za MS, że zawieszone terminy zaczęły biec od 23 maja, oznacza to, że musi upłynąć jeszcze siedem dni, aby przyjąć, że decyzja została skutecznie ogłoszona stronom. Od 23 marca do 31 marca (dzień zawieszenia) upłynęło siedem dni. Kolejne siedem dni (licząc od 23 maja) upłynęło dzisiaj, tj. 29 maja. Od jutra licząc, czytelnik ma 14 dni na wniesienie odwołania. Czas ten kończy się 12 czerwca.
Podstawa prawna
• art. 15zzs ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374; ost.zm. Dz.U. poz. 875)
• art. 68 ust. 7 ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz. 875)
• art. 74 ust. 3, art. 85 ust. 3 ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 283; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 284)
• art. 49 par. 2 ustawy z 14 czerwca 1960 r. ‒ Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 256)

Na wydanie pozwolenia na budowę urząd ma więcej czasu

▶ Złożyłem wniosek o pozwolenie na budowę 15 kwietnia – a więc już po ogłoszeniu, że terminy prawa administracyjnego są zawieszone. Kiedy urząd powinien wydać decyzję? Czy termin na jej wydanie zaczął biec od dnia złożonego przeze mnie wniosku?
Nie. Termin dla organu na wydanie decyzji w sprawie pozwolenia na budowę nie rozpoczął biegu w chwili złożenia wniosku przez stronę. Zawieszenie oraz wstrzymanie rozpoczęcia biegu objęło bowiem również terminy dla organów na załatwienie sprawy. – Oznacza to, że pierwszym dniem biegu terminu na wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę jest pierwszy dzień odmrożenia terminów, a więc 24 maja lub 23 maja 2020 r., jak twierdzi Ministerstwo Sprawiedliwości – wyjaśnia mec. Ewa Rutkowska z kancelarii KRK Kieszkowska Rutkowska Kolasiński. Zgodnie z przepisami prawa budowlanego od tego dnia urząd ma 65 dni na wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę. Po upływie tego czasu wymierzana mu jest kara w wysokości 500 zł na każdy dzień zwłoki. Wpływy z kar stanowią dochód budżetu państwa.
Podstawa prawna
• art. 68 ust. 6 ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz. 875)
• art. 35 ust. 6 pkt 1 ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1186; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 782)

Termin uiszczenia opłaty za zezwolenie na sprzedaż alkoholu się nie zmienił

▶ Prowadzę restaurację. Mam zezwolenie na sprzedaż alkoholu na miejscu. Czy drugą ratę opłaty za zezwolenie na sprzedaż alkoholu powinienem uiścić do 31 maja jak zwykle? A może zawieszenie przez specustawę koronawirusową spowodowało przesunięcie momentu, w którym muszę uiścić opłatę?
Nie, termin uiszczenia opłaty za korzystanie z zezwolenia, o którym mowa w art. 111 ust. 7 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (dalej: u.w.t.p.a.) nie został przesunięty. Zawieszenie terminów na podstawie art. 15zzr specustawy nie dotyczyło opłaty za korzystanie z zezwolenia. Zatem uchylenie tego przepisu przez tarczę antykryzysową 3.0 (i odwieszenie postępowań) nie ma wpływu na termin wniesienia drugiej raty tej opłaty. Rzecz w tym, że art. 15zzr ust. 1 specustawy mówił, że w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 bieg przewidzianych przepisami prawa administracyjnego terminów nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres. Wyraźnie z brzmienia regulacji wynika, że chodzi w nim o zawieszenie biegu terminów. W omawianym przypadku nie chodzi o termin biegnący, a taki, który ustalony jest konkretną datą kalendarzową, czyli 31 maja. Oznacza to, że art. 15zzr specustawy nie miał wpływu na moment, kiedy przedsiębiorca musi dokonać wpłaty.
Co prawda w projekcie tarczy 4.0, czyli w projekcie ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw (wpłynął do Sejmu 22 maja, druk nr 382), przewidziano dodanie w specustawie upoważnienia dla rady gminy (art. 15zzca), które da jej prawo uchwalenia zwolnienia z opłaty za korzystanie z zezwolenia lub przesunięcia terminu jej uiszczenia do 31 grudnia 2020 r. Tyle że już wiadomo, że nie ma szans, aby tarcza 4.0 weszła w życie przed 31 maja.
Przy okazji warto zauważyć, że w tym roku termin uiszczenia raty upływa w niedzielę (tj. 31 maja). Co istotne, jest to termin prawa materialnego (czyli taki, który nie ulega przedłużaniu ani przywróceniu, a jego niedotrzymanie skutkuje wygaśnięciem praw lub obowiązków; por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 grudnia 2010 r., sygn. akt II GSK 14/10, i z 7 października 2009 r., sygn. akt II GSK 81/09). Jeżeli zaś koniec terminu materialnego przypada na niedzielę lub dzień świąteczny, to obowiązek powinien zostać spełniony wcześniej. Zgodnie z orzecznictwem do tego rodzaju terminów nie mają zastosowania przepisy odnoszące się do terminów procesowych, tj. art. 57 par. 4 kodeksu postępowania administracyjnego (por. wyroki: NSA z 12 grudnia 2014 r., sygn. akt II GSK 1924/13, oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 1 lipca 2014 r., sygn. akt III SA/Gl 266/14). W przypadku niedokonania opłaty w określonej wysokości i wymienionym terminie zezwolenie wygasa z mocy prawa. Przedsiębiorca z wnioskiem o wydanie nowego zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych będzie mógł wystąpić nie wcześniej niż po upływie sześciu miesięcy od dnia wydania decyzji o jego wygaśnięciu. Ale na szczęście dla spóźnialskich jest wyjście awaryjne. Aby zablokować te surowe sankcje, przedsiębiorca musi w ciągu 30 dni od dnia upływu terminu zapłaty uiścić kwotę raty i oprócz tego wnieść opłatę dodatkową. Ta wynosi 30 proc. opłaty podstawowej.
Podstawa prawna
• art. 46 pkt 20 ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz. 875)
• art. 15zzr ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 875)
• art. 111 ust. 7, art. 18 ust. 12 pkt 5 lit. b, ust. 12b i 13 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2277)

GOSPODARKA ODPADAMI

Pozwolenie na wytwarzanie odpadów nie wygaśnie w trakcie epidemii

▶ Nasze przedsiębiorstwo działa w branży chemicznej. Mamy pozwolenie na wytwarzanie odpadów powstających w instalacji prowadzonej w jednym z zakładów. Zostało ono wydane przez marszałka województwa na czas określony i kończy się 10 czerwca 2020 r. Złożyliśmy wniosek o kolejne pozwolenie, ale obawiamy się, że urząd marszałkowski nie zdąży wydać go na czas, zwłaszcza że nie było jeszcze u nas kontroli straży pożarnej. Co w takiej sytuacji mamy zrobić z odpadami? Czy cała linia produkcyjna będzie musiała stanąć?
Jeśli problemem jest tylko nieuzyskanie na czas pozwolenia na wytwarzanie odpadów – to nie ma obecnie takiego zagrożenia. Nowelizacja ustawy o COVID-19 wprowadzona tarczą 3.0 przedłuża automatycznie czas na jego przedłużenie, o ile upływa on w okresie epidemii (lub stanu zagrożenia epidemicznego). Jeżeli więc, tak jak w państwa firmie, termin ważności pozwolenia na wytwarzanie odpadów (dotyczy to też pozwolenia zintegrowanego) mija za kilkanaście dni, a złożyli państwo wniosek o wydanie nowego lub przedłużenie starego, to ważność pozwolenia, którym obecnie dysponuje firma, będzie trwała do czasu rozpoznania nowego wniosku przez właściwy organ lub pozostawienia go bez rozpoznania.
Podstawa prawna
• art. 15zzzzzy ust. 2 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 875)

Wnioski złożone w terminie ratują przed wygaśnięciem zezwolenia

▶ Nasza firma zajmuje się zbieraniem i przetwarzaniem odpadów z opakowań. Mamy niezbędne do tego celu zezwolenia z ustawy o odpadach. Ich termin upływa jednak z końcem maja. Złożyliśmy w marcu do starosty dodatkowe, wymagane prawem dokumenty, w tym operat przeciwpożarowy, ale nie dostaliśmy jeszcze nowych zezwoleń. Czy możemy nadal działać?
Ważna jest data złożenia wniosku o zmianę decyzji. Termin wystąpienia o dostosowanie zezwoleń odpadowych (także pozwoleń zintegrowanych) do nowych regulacji wynikających z nowelizacji ustawy o odpadach z 18 lipca 2018 r. minął 5 marca 2020 r. Jak rozumiem, to właśnie w tym terminie złożyli państwo wniosek. Jeśli ktoś tego nie zrobił, nie może legalnie prowadzić działalności z zakresu gospodarki odpadami, niezależnie od tego, jak długo ważne było stare zezwolenie. Ci, którzy złożyli wniosek w terminie, mogą działać dalej, nawet jeżeli w trakcie epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego wygasło im stare zezwolenie. Zgodnie z art. 15zzzzzy ust. 1 ustawy o COVID-19 okres obowiązywania decyzji zostaje w takiej sytuacji przedłużony do czasu rozpoznania wniosku lub pozostawienia go bez rozpoznania. Przy czym zgodnie z objaśnieniami ministra środowiska z 24 lutego 2020 r. (sygn. 1154695.3387614.2624472) nie ma znaczenia, czy składany wniosek zawierał braki formalne, czy nie. Jeśli zawierał, to właściwy organ powinien dać czas na poprawę wniosku.
Uwaga! Zmiana została wprowadzona nie do ustawy o odpadach, ale do jej nowelizacji z lipca 2018 r.
Podstawa prawna
• art. 15zzzzzy ust. 1 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 875)
• art. 14 ust. 4 ustawy z 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 1592; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1579)

TRANSPORT TOWARÓW

Wtórnik dokumentu ADR marszałek prześle pod wskazany adres

▶ Mam małą firmę transportową i uprawnienia do przewożenia towarów niebezpiecznych. Dostałem propozycję wykonania zlecenia. Niestety moje zaświadczenie ADR zaginęło i muszę wystąpić o nowe. Z powodu epidemii mieszkam obecnie pod innym adresem, ze względu na wykonywaną pracę nie chcę się stykać z rodzicami, którzy są w grupie ryzyka. Czy nowe zaświadczenie może zostać przesłane do innego miasta, niż wskazuje to mój adres zamieszkania?
Tak. Nie ma z tym problemu. Marszałek województwa prześle dokument na adres wskazany we wniosku i zrobi to w ciągu 14 dni od jego otrzymania. Jednak od 16 maja 2020 r. obowiązuje nowa procedura. Warunkiem jest złożenie marszałkowi województwa wraz z wnioskiem oświadczenia o utracie dokumentu. Obowiązkowo musi się znaleźć w nim klauzula „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Ponadto, jeżeli stary dokument zostanie odnaleziony, to trzeba odesłać go do urzędu w ciągu 14 dni. Zmiany do ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych zostały wprowadzone art. 24 ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2.
Podstawa prawna
• art. 24 ust. 1‒4 ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 154; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 875)

OPŁATY PRODUKTOWE

Termin na sprawozdanie ponownie opóźniony

▶ Jesteśmy niewielką firmą zajmującą się importem sprzętu elektronicznego, konkretnie specjalistycznych komputerów. Obecnie czekamy na wpis do Bazy Danych Odpadowych, o który wystąpiliśmy dopiero niedawno. Tymczasem minął już czas na składanie sprawozdań za ubiegły rok. Co mamy robić, skoro nie mamy wpisu i nie wiemy, jak długo będziemy na niego czekać? Powinniśmy też złożyć za pośrednictwem BDO sprawozdanie o opakowaniach, w których sprzęt jest wprowadzany, i uiścić stosowną opłatę. Jakie obecnie obowiązują terminy?
Z pomocą państwu przychodzi najnowsza nowelizacja ustawy o COVID-19. Zmienia ona ustawę o odpadach w interesującym państwa firmę zakresie i to dość radykalnie. Dodany nią art. 237ea przesuwa termin złożenia rocznego sprawozdania o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi zarówno dla wprowadzających produkty w opakowaniach, jak i dla wprowadzających sprzęt. Nowy termin, do którego można składać sprawozdanie, to obecnie 11 września 2020 r. (wcześniejsza zmiana ustawy o odpadach mówiła o przesunięciu sprawozdań na 30 czerwca). Jednak w tym miejscu warto przypomnieć, że samą opłatę za wprowadzone opakowania i sprzęt (o ile nie objęło firmy zwolnienie w ramach pomocy de minimis) należało uiścić do 15 marca 2020 r. i w tym zakresie przesunięcia nie ma.
Podstawa prawna
• art. 237ea ustawy 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 797; ost.zm. Dz.U z 2020 r. poz. 875)

ODPADY OPAKOWANIOWE

Audyt można przesunąć na jesień

▶ Zajmujemy się recyklingiem odpadów opakowaniowych. Do 30 kwietnia 2020 r. zobowiązani byliśmy złożyć audyt za ubiegły rok. Niestety audytor nie wywiązał się w terminie z wykonania zadania, tłumacząc się utrudnionym dostępem do dokumentów. Jak bardzo możemy się spóźnić z wykonaniem obowiązku ze względu na epidemię?
Termin złożenia wymaganego ustawą o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi audytu za 2019 r. został przesunięty na 30 września 2020 r. Z kolei audytor będzie miał czas na przekazanie sprawozdania bądź uwierzytelnionej kopii odpowiednim podmiotom do 15 listopada br.
Podstawa prawna
• art. 27 ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz. 875)
• art. 72 a ustawy z 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 542; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 875)

ROZSZERZENIE KRĘGU BENEFICJENTÓW MIKROPOŻYCZKI

Teraz 5 tys. zł mogą dostać także świeżo upieczeni przedsiębiorcy

▶ Uruchomiłem działalność gospodarczą na początku marca. Czy mogę wystąpić do starosty o jednorazową pożyczkę w wysokości 5 tys. zł dla przedsiębiorców? Jakie warunki muszę spełnić?
Tak, może pan skorzystać ze wsparcia. Tarcza 3.0 rozszerzyła krąg przedsiębiorców uprawnionych do uzyskania mikropożyczki. Obecnie starosta może udzielić jej mikroprzedsiębiorcy, który prowadził swoją działalność gospodarczą przed 1 kwietnia 2020 r. (przed nowelizacją był to 1 marca 2020 r.). Warunki udzielenia pomocy pozostały niezmienione, jest ona skierowana do mikroprzedsiębiorców oraz osób samozatrudnionych. W celu zawarcia umowy o pożyczkę należy złożyć wniosek do powiatowego urzędu pracy, właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Może on zostać złożony w postaci elektronicznej przez portal praca.gov.pl lub pisemnie wraz z podpisaną umową pożyczki (dwa podpisane egzemplarze). Przedsiębiorca nie będzie musiał zwracać pieniędzy, jeśli będzie prowadził działalność gospodarczą przez trzy miesiące od dnia udzielenia pożyczki. W tym celu powinien złożyć wniosek o jej umorzenie (w ciągu 14 dni od spełnienia uprawiającego do tego warunku).
kancelaria BCLA Bisiorek, Cieśliński i Wspólnicy Sp.k.
Podstawa prawna
• art. 46 pkt 16 ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. poz. 875)
• art. 15zzd ust. 1 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374; ost.zm. Dz.U. poz. 875)

ODSTĄPIENIE OD POBIERANIA ODSETEK, REKOMPENSAT I KAR PRZEZ LASY PAŃSTWOWE

Nie trzeba spłacać zadłużenia, żeby złożyć wniosek

Prowadzę tartak. Jestem odbiorcą drewna z Lasów Państwowych. Z powodu COVID-19 miałem problem ze sprzedażą produkcji, w efekcie nie regulowałem na czas należności. Czy tarcza wprowadza rozwiązania, które pozwolą mi zwrócić się do Lasów Państwowych o odstąpienie od dochodzenia należności finansowych za nieterminową spłatę zobowiązań? Czy warunkiem jest spłata zadłużenia?
Każdy przedsiębiorca, którego obroty gospodarcze spadły, ma prawo wystąpić do Lasów Państwowych o umorzenie w całości lub w części:
  • odsetek ustawowych za opóźnienie, o których mowa w art. 5 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, należnych za okres od 14 marca do 30 września 2020 r.;
  • rekompensaty za koszty odzyskiwania należności, o których mowa we wskazanej powyżej ustawie, należnych za okres od 14 marca do 30 września 2020 r.;
  • kar umownych za nierealizowanie przez przedsiębiorcę harmonogramu sprzedaży.
Ustawodawca nie uzależnia złożenia wniosku od uprzedniej spłaty zobowiązań. Wprowadzając powyższe mechanizmy, chciał ochronić przedsiębiorstwa z sektora drzewnego, których produkcja w przeważającej większości jest uzależniona od dostaw drewna z Lasów Państwowych, przed negatywnymi skutkami pandemii. Okres wolny od naliczania odsetek oraz rekompensat za odzyskiwanie należności kończy się 30 września 2020 r. Ustawodawca zakłada więc, że przedsiębiorstwa będą miały problem ze spłatą należności przez większą część bieżącego roku.
kancelaria BCLA Bisiorek, Cieśliński i Wspólnicy Sp.k.
Podstawa prawna
• art. 50 ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. poz. 875)
• art. 5 i 10 ustawy z 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 118)

Konieczny spadek obrotów o 15 proc.

▶ Jak duży musi być spadek obrotów u przedsiębiorcy, aby mógł on ubiegać się o możliwość umorzenia przez Lasy Państwowe odsetek i rekompensat z tytułu niezapłaconych faktur?
Jako warunek uzasadniający złożenie wniosku ustawodawca wskazał spadek obrotu gospodarczego według kryteriów z art. 15g ust. 9 specustawy o COVID-19. W świetle tego przepisu przedsiębiorca powinien dowieść, że nastąpił spadek obrotów poprzez wykazanie:
  • że stosunek łącznych obrotów w dwóch następujących po sobie miesiącach, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r., w stosunku do łącznych obrotów z analogicznych dwóch miesięcy poprzedniego roku spadł o przynajmniej 15 proc, albo
  • że stosunek obrotów w dowolnym miesiącu obecnego roku kalendarzowego w stosunku do obrotów w miesiącu poprzedzającym spadł o przynajmniej 25 proc. 
kancelaria BCLA Bisiorek, Cieśliński i Wspólnicy Sp.k.
Podstawa prawna
• art. 50 ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. poz. 875)
• art. 15g ust. 9 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374; ost.zm. Dz.U. poz. 875)

OGRANICZENIE MOŻLIWOŚCI EGZEKUCJI Z NIERUCHOMOŚCI NALEŻĄCYCH DO OSÓB FIZYCZNYCH

Między przedsiębiorcami zabezpieczenie na przewłaszczenie jest dopuszczalne

▶ Prowadzę firmę pożyczkową, której klientami są głównie profesjonalne podmioty gospodarcze. Czy nieważność umów przewłaszczenia nieruchomości na zabezpieczenie roszczeń w trybie art. 3871 kodeksu cywilnego ma zastosowanie wobec przedsiębiorców?
Tarcza 3.0 wprowadziła nowy art. 3871 do kodeksu cywilnego (obowiązywać będzie od 30 maja br.), zgodnie z którym w pewnych warunkach nieważna jest umowa, w której osoba fizyczna zobowiązuje się do przeniesienia własności nieruchomości służącej zaspokojeniu jej potrzeb mieszkaniowych w celu zabezpieczenia roszczeń wynikających z tej lub innej umowy niezwiązanej bezpośrednio z działalnością gospodarczą lub zawodową tej osoby. Będzie tak w przypadku gdy:
1) wartość nieruchomości jest wyższa niż wartość zabezpieczanych tą nieruchomością roszczeń pieniężnych powiększonych o wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie od tej wartości za okres 24 miesięcy, lub
2) wartość zabezpieczanych tą nieruchomością roszczeń pieniężnych nie jest oznaczona, lub
3) zawarcie tej umowy nie zostało poprzedzone dokonaniem wyceny wartości rynkowej nieruchomości przez biegłego rzeczoznawcę.
Z literalnego brzmienia przepisu wynika zatem, że sankcja nieważności będzie miała zastosowanie wobec umów zawartych pomiędzy przedsiębiorcą a konsumentem, a także w obrocie pomiędzy konsumentami. Także w uzasadnieniu do projektu ustawy przedstawionego w Sejmie ustawodawca wskazał, że regulacja odnosi się do umów przewłaszczenia na zabezpieczenie, jeśli przewłaszczenia tego dokonuje konsument. Dlatego też w świetle omawianej regulacji będzie miała zastosowanie definicja konsumenta znajdująca się w art. 221 kodeksu cywilnego – wskazująca, że jest to osoba fizyczna dokonująca z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.
kancelaria BCLA Bisiorek, Cieśliński i Wspólnicy Sp.k.
Podstawa prawna
• art. 1 ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. poz. 875)
• art. 221, art. 3871 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1145; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 875)

Umowy zawarte przed wejściem w życie ustawy są ważne

Jako przedsiębiorca zawarłem 18 maja 2020 r. umowę pożyczki z konsumentem, na zabezpieczenie której dokonano przewłaszczenia nieruchomości. Czy przepisy tarczy 3.0 mają zastosowanie do umowy przewłaszczenia nieruchomości na zabezpieczenie powyższej umowy pożyczki?
Nowy art. 3871 kodeksu cywilnego nie podlega wyłączeniu z zasady nieretroaktywności, ma on zastosowanie wyłącznie na przyszłość. Zgodnie z art. 63 tarczy 3.0 do umów opisanych w jej art. 1 stosuje się przepisy dotychczasowe. Ustawodawca wskazał, że na podstawie art. 76 tarczy 3.0 art. 3871 kodeksu cywilnego wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy. Dlatego ewentualną sankcją nieważności zostaną objęte tylko umowy zawarte po 30 maja 2020 r.
kancelaria BCLA Bisiorek, Cieśliński i Wspólnicy Sp.k.
Podstawa prawna
• art. 1, 63 i 76 ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. poz. 875)
• art. 3871 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1145; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 875)