Sejm uchwalił w piątek "specustawę" usprawniającą wydatkowanie środków finansowych w ramach systemów wsparcia bezpośredniego. Zakłada ona m.in., że zaliczki na poczet dopłat bezpośrednich będą wypłacane co roku.

Ustawę o nowelizującą niektóre ustawy w celu usprawnienia procesu wydatkowania środków finansowych w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz w ramach działań objętych zintegrowanym systemem zarządzania i kontroli poparło 399 posłów, jedna osoba była przeciw.

Podczas II czytania tego rządowego projektu nie wniesiono poprawek. Natomiast poprawki zostały wprowadzone przez klub PiS podczas pierwszego czytania. Dotyczą one m.in. dodatkowej identyfikacji loch (poprzez kolczykowanie), po to by rolnik mógł otrzymać dopłaty do ich utrzymywania. Chodzi także o to, by były one hodowane w mniejszym zagęszczeniu.

Wiceminister rolnictwa Ryszard Zarudzki wyjaśnił w piątek, że KE pozytywnie odnosi się do polskiego wniosku dotyczącego takiego wsparcia hodowli trzody poprzez dopłaty do loch i w najbliższym czasie zostanie wydana na nie zgoda. Dopłata będzie wynosiła 600 zł do lochy, a pieniądze na ten cel będą pochodziły z przesunięcia środków w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Jak mówił wiceminister, szczegółowe zasady tzw. dobrostanu loch zostaną określone w stosownym rozporządzeniu. Dodał, że wnioski o dopłaty rolnicy będą mogli składać od 15 marca 2020 r.

Poseł sprawozdawca Robert Telus (PiS) ustawa ta wprowadza zmiany do kilku ustaw i usprawnia proces wydatkowania unijnych środków. Jednym z działań, wpisanie do polskiego prawa przepisów, które umożliwiają co roku wypłacanie zaliczek na poczet dopłat bezpośrednich niezależnie od tego czy w danym roku wystąpi klęska żywiołowa. Na uruchomienie takich wypłat nie będzie potrzeba zgoda KE.

Ustawa zakłada, że zaliczki na poczet dopłat bezpośrednich nie będą przekraczały 70 proc. tzw. koperty finansowej za dany rok. Wypłacane są one od 16 października do 31 listopada danego roku.

Nowe przepisy rozszerzają wymóg posiadania przez wnioskujących o płatności bezpośrednie oraz płatności obszarowe PROW 2014-2020 tytułu prawnego do działek rolnych, które są własnością Skarbu Państwa np. mogą to być grunty należące do samorządów czy Lasów Państwowych. Ma to przeciwdziałać zjawisku ubiegania się o przyznanie dopłat do bezumownie użytkowanych gruntów - zaznaczył Telus.

Ustawa ponadto uproszcza zasady funkcjonowania krajowego systemu ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności w niektórych specyficznych sytuacjach, tj. w odniesieniu do małżonków i współposiadaczy jednego gospodarstwa rolnego.

Kolejnym ułatwieniem dla rolników jest wprowadzenie przepisów, które pozwalają na nadanie dodatkowego numeru identyfikacyjnego dla jednego gospodarstwa, tak by np. współmałżonek mógł skorzystać z programów pomocowych np. z dofinansowania na działalność pozarolniczą. Natomiast taki numer identyfikacyjny nie będzie uprawniał do otrzymania dopłaty bezpośredniej.

Nowe regulacje ułatwiają dostęp do uzyskania wpisu na listy dla osób, które mogłyby uzyskać uprawnienia doradcy rolnośrodowiskowego lub eksperta przyrodniczego. Chodzi m.in. o skrócenie czasu dla zdobycia doświadczenia w doradzaniu przez osoby posiadające wyższe wykształcenie z 1 roku do 6 miesięcy.

Ustawa ma wejść w życie z dniem 1 października 2019 r., z wyjątkiem przepisów dotyczących identyfikacji loch, które zaczną obowiązywać od 1 lutego 2020 r.

Teraz ustawa trafi do prac w Senacie. (PAP)

autor: Anna Wysoczańska