Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację tzw. ustawy antytytoniowej, wprowadzającej m.in. zabezpieczenia służące do śledzenia pochodzenia i dystrybucji papierosów.

Nowelizacja ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych wiąże się z koniecznością implementacji przepisów unijnych, które mają m.in. ograniczyć obrót nielegalnymi wyrobami tytoniowymi w UE.

Nowelizacja zakłada, że producent lub importer wyrobów tytoniowych przeznaczonych na polski rynek będzie musiał wystąpić o niepowtarzalny identyfikator oraz stosować odpowiednie zabezpieczenia służące do śledzenia ruchu i pochodzenia wyrobów tytoniowych, co umożliwi sprawdzenie, czy pochodzą one z legalnego źródła. System Track&Trace wymaga, aby każda paczka papierosów miała swój kod i była rejestrowana podczas transportu, w dostawach do hurtowni, a następnie do punktów sprzedaży.

Zgodnie z przepisami dyrektywy we wstępnym okresie, tj. do maja 2024 r., objęte systemem śledzenia ruchu i pochodzenia oraz opatrzone odpowiednimi zabezpieczeniami będą tylko papierosy i tytoń do samodzielnego skręcania. Dzięki temu przed wprowadzeniem sytemu śledzenia ruchu i pochodzenia w stosunku do innych wyrobów tytoniowych ich producenci będą mogli skorzystać ze zdobytych w najbliższych latach doświadczeń.

W noweli dostosowano ponadto polskie przepisy do regulacji unijnych przez uszczegółowienie zadań realizowanych przez Inspektora ds. Substancji Chemicznych. Uregulowano m.in. sposób komunikacji i współpracy Inspektora ds. Substancji Chemicznych z organami państw trzecich (spoza Unii Europejskiej), organami państw członkowskich UE oraz instytucjami unijnymi, a także organizacjami międzynarodowymi. Inspektor będzie mógł przekazywać informacje (wskazane w ustawie) podmiotom zagranicznym drogą elektroniczną (bez stosowania kwalifikowanego podpisu elektronicznego albo podpisu zaufanego).

W ustawie uregulowano m.in. katalog danych, które nie są uznawane za tajemnicę handlową, np. informacje dotyczące użycia i ilości dodatków innych niż środki aromatyzujące oraz badań i danych dotyczących toksyczności i właściwości uzależniających,

W regulacji przesądzono też m.in., że Państwowa Inspekcja Sanitarna będzie miała prawo poboru próbek papierosów w miejscach ich produkcji. Obecnie są one pobierane przez producentów, czyli przez podmioty kontrolowane, co – zdaniem resortu zdrowia – rodzi wątpliwości dotyczące przestrzegania przez nich norm jakościowych. Po zmianach próbki będą pobierane przez sześciu państwowych powiatowych inspektorów sanitarnych, którzy mają w swojej właściwości miejscowej przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją papierosów.