Czy art. 49 kodeksu postępowania cywilnego w zakresie, w jakim sąd może rozpoznać wniosek o wyłączenie sędziego z powodu podniesienia okoliczności wadliwości powołania go przez prezydenta na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa, jest zgodny z konstytucją? Z tym problemem zmierzy się Trybunał Konstytucyjny. Pytanie prawne w tej kwestii sformułował Sąd Najwyższy.
Na posiedzeniu w Izbie Cywilnej SN rozpoznawana była skarga kasacyjna w sprawie o stwierdzenie nieważności czynności prawnej. Pełnomocnik powodów złożył wniosek o wyłączenie trójki tzw. nowych sędziów. W swym piśmie wskazał, że zostali oni sędziami SN na podstawie znowelizowanych w 2018 r. przepisów ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Uchwały KRS w przedmiocie wniosków o ich powołanie zostały zaś zaskarżone do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który z kolei postanowił skierować w sprawie pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości UE.
Pełnomocnik strony powołał się także na argumentację użytą w postanowieniu Sądu Najwyższego z 20 marca 2019 r. (sygn. akt III CO 121/18).
„Wobec powyższego, pełnomocnik powodów wskazuje na dużą i usprawiedliwioną wątpliwość co do skuteczności powołania sędziów wskazanych do orzekania w tej sprawie. Zdaniem pełnomocnika może się to przełożyć na ważność lub nawet istnienie ewentualnego rozstrzygnięcia” – poinformowały służby prasowe SN.
Żywotnie zainteresowani sprawą sędziowie postanowili więc spytać o sprawę TK. Zastanawiają się, czy wyłączenie ich od orzekania dałoby się pogodzić m.in. z prawem do rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki oraz konstytucyjną normą określającą, że sędziowie są powoływani przez prezydenta na wniosek KRS.
W praktyce trwa batalia o to, czy „nowi” sędziowie SN powinni orzekać, czy nie. Nie jest tajemnicą, że w tej kwestii są istotne rozbieżności wśród ogółu sędziów najważniejszego polskiego sądu. Niedawno powołani w kontrowersyjnych okolicznościach orzekający liczą, że ich argumentację wesprze korzystne dla nich orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, którego – dziwnym trafem – się spodziewają.
orzecznictwo
Postanowienie Sądu Najwyższego z 25 marca 2019 r., sygn. akt I CSK 183/18.
