Jak zadbać o bezpieczeństwo majątku to temat przewodni tegorocznego Dnia Otwartego Notariatu. Rejenci w 19 miastach poinformują, kiedy nie trzeba iść do sądu, bo wystarczy wizyta u notariusza i jakie czynności wymagają formy notarialnej.

W sobotę 24 listopada blisko 200 notariuszy będzie w godzinach 10:00-16:00 udzielać informacji prawnych, o czym pamiętać przy umowie darowizny czy sporządzaniu testamentu, jak uregulować kwestie majątkowe w małżeństwie, jak przejść przez procedury dziedziczenia. Będzie można także zadawać pytania o wszelkie sprawy leżące w kompetencjach notariuszy.

"Jesteśmy blisko ludzi, zajmujemy się ludzkimi sprawami; bezpieczeństwem w obrocie prawnym" – powiedział ogólnopolski koordynator Dnia Otwartego notariusz Lech Borzemski. Dodał, że codzienna praktyka wskazuje, iż wielu osobom, które podejmują czynności prawne, nierzadko brakuje podstawowej wiedzy prawnej, "która pozwoliłaby w pełni świadomie podejmować decyzje dotyczące ich majątków".

Podkreślił, że Dzień Otwarty to akcja edukacyjna, notariusze doradzą, "jak unikać pułapek i niebezpieczeństw", nie będą mogli natomiast reklamować swoich kancelarii, np. rozdając wizytówki.

"Chcemy, żeby ci, którzy podejmują czynności prawne, byli bezpieczni" – przedstawiła przesłanie tegorocznej edycji rzecznik prasowy Izby Notarialnej w Warszawie Ilona Sądel-Bendkowska.

"Najistotniejsze przesłanie to nie bać się pytać" – powiedział rzecznik prasowy Krajowej Rady Notarialnej. Dodał, że są przypadki, kiedy notariusz to ostania osoba, która może przestrzec przed niekorzystnymi skutkami czynności prawnych. Podkreślił, że w wielu wypadkach notariusz jest alternatywą dla sądu, np. przy stwierdzeniu nabycia spadku.

Terminy w kancelariach są znacznie krótsze niż w sądach, nie trzeba czekać na uprawomocnienie się wyroku, choć zarazem opłata jest wyższa niż sądowa - argumentują notariusze. Ta droga odciąża także sądy (od 2009 r. przed notariuszami odbyło się ok. pół miliona spraw spadkowych). Warunkiem skorzystania z tej usługi notarialnej jest obecność i zgoda stron, w razie sporu konieczna jest droga sądowa.

Sprawy, które nie wymagają postępowania sądowego, to np. poświadczenie dziedziczenia, dział spadku, zniesienie współwłasności, podział majątku wspólnego czy zabezpieczenie roszczeń przy umowie pożyczki. Notarialnie można także uregulować ugodę kończącą spór np. o zapłatę.

Formy notarialnej wymagają takie czynności, jak przeniesienie własności nieruchomości, odrzucenie spadku – np. w razie dziedziczenia długów, zrzeczenie się dziedziczenia lub zachowku lub umowa o rozdzielności majątkowej małżonków.

Dzień Otwarty Notariatu jest organizowany od 2010 r. W tym roku akcja pod hasłem "Porozmawiaj z notariuszem, jak zadbać o bezpieczeństwo swojego majątku" odbędzie się w 19 miastach: Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Jeleniej Górze, Katowicach, Krakowie, Legnicy, Lublinie, Łodzi, Mielcu, Olsztynie, Opolu, Piotrkowie Trybunalskim, Poznaniu, Szczecinie, Toruniu, Warszawie, Wrocławiu i Zamościu.

Idea, wzorowana na akcji prowadzonej we Francji, narodziła się w 2010 r. Notariusze przybliżali dotychczas kwestie dziedziczenia, sporządzania testamentów, zabezpieczania majątku, nieruchomości i ksiąg wieczystych oraz przekazywania majątku.